به گزارش پایگاه تخصصی مسجد؛ آیت الله سیدحسن سعادت مصطفوی فرزند مرحوم آیت الله سیدمحمد سعادت مصطفوی در سال ۱۳۱۵ در شهر قائن خراسان جنوبی متولد شد. ایشان از ۱۲ سالگی فراگیری علوم دینی را آغاز کرد و در سن ۲۹ سالگی به اجتهاد و دریافت اجازه اجتهاد از اساتیدش نائل آمد.
وی از محضر اساتید بزرگواری همچون پدر خود (در تمام دروس سطح و یک دوره خارج فقه و اصول و نیز یک دوره کامل حکمت مشاء)، آیت الله حاج شیخ محمد تقی آملی (یک دوره چهار ساله فقه خارج)، آیت الله حاج شیخ محمد حسین ثقفی تهرانی (یک دوره پنج ساله خارج کفایة الاصول)، استاد شیخ محمد علی حکیم تشکر شیرازی (یک دوره عرفان نظری و ذوقی) و آیت الله سید ابوالحسن رفیعی قزوینی (یک دوره پنج ساله حکمت متعالیه و اسفار به طور کامل) بهره وافری برد.
آیت الله مصطفوی امروزه در مجامع علمی به عنوان یک حکیم سینوی شناخته می‌شود و تسلط فراوانی بر اندیشه‌های ابن‌سینا داشت. کلاسهای درس او همواره مشتاقان فلسفه و حکمت اسلامی از داخل و خارج از دانشگاه را به خود جذب می کرد.
وی علاوه بر تدریس حکمت در دانشگاه امام صادق (ع) و برخی مراکز دانشگاهی دیگر، در حوزه‌های علمیه قم (مدرسه علمیه دار الشفاء) و تهران (مدرسه علمیه مروی) نیز به تدریس اشتغال داشت. ایشان همچنین سالهای متمادی امام جماعت «مسجد جامع نیاوران» بودند.
آنچه در ادامه می‌خوانید زندگینامه این عالم بزرگوار و فیلسوف اسلامی است که به قلم ایشان نوشته شده است:
اینجانب سید حسن سعادت مصطفوی فرزند حضرت آیةالله جامع المعقول و المنقول حاج سید محمّد سعادت مصطفوی در اول خرداد ماه ۱۳۱۵ شمسی در شهرستان قاین خراسان جنوبی متولد شدم از شش سالگی به مکتب رفتم و بعضی کتابهای فارسی را فرا گرفتم و پس از یک سال و نیم به مدرسه ابتدایی رفتم و چون معلوماتم در حدّ کلاس دوّم بوده از همان ابتداء مرا به کلاس دوم بردند. تا کلاس پنجم را در قاین بودم.
مرحوم والد بر اثر مبارزاتی که با خاندان علم داشتند و حوزه علمیه قاین را احیا کردند و موقوفات آن را از تصرف خاندان علم بیرون آوردند، بر اثر مزاحمت‌های آنها ناچار به مهاجرت به تهران شدند و ما در سال ۱۳۲۶ شمسی به تهران منتقل شدیم.
تحصیلات
کلاسهای پنجم و ششم ابتدایی و دبیرستان را در تهران طی نمودم و در ضمن تحصیل در این دوران نزد حضرت والد به تحصیل دروس مقدماتی حوزوی اشتغال داشتم.پس از طی دوران دبستانی و دبیرستان بطور جدی صرف و نحو و معانی بیان مفنی و مطول و منطق حاشیه ملاعبدالله و قوانین و شرح تجرید و شرح منظومه و شرح اشارات و فلسفه مشاء را نزد حضرت والد که از شاگردان ممتاز آقا بزرگ حکم خراسانی بودند و همچنین کفایه آخوند و مکاسب و رسائل شیخ انصاری را در مدرسه علمیه رضائیه که تدریس تمام دروس از سطح و خارج بایشان محول شده بود با یک دوره درس خارج فقه و اصول به مدت ۷ سال گذراندیم. و پس از آن مدت چهار سال در درس فقه مرحوم آیت الله حاج شیخ محمد تقی آملی صاحب شرح عروه بنام مصباح الهدی با جدیت در این درس خارج فقه حاضر شدم و در همین مدت و برهه چهار ساله در درس حکمت متعالیه اسفار اربعه مرحوم آیت الله حاج سید ابوالحسن رفیعی قزوینی که زمستان‌ها در تهران و همچنین پاییز در منزلشان مجلس درس گرمی از فضلاء را داشتند صبح و عصر حاضر می‌شدم.
به مدت ۶ سال درس صبح امور عامه فلسفه بود و درس عصر سفر نفس اسفار.
تهران
دوران جوانی من تهران کنونی نبود. مرکز علما و حکماً و عرفا و فقهای بزرگی بود که بعضی از آنها از مراجع نجف و قم کمتر نبودند از عنایاتی که خدا به بنده نود هجرت موقت ۴ ساله حضرت آیت الله شیخ محمد حسین ثقفی تهرانی نجفی رحمه الله علیه بود ایشان چهار دوره چهار ساله درس مرحوم آیت الله آخوند خراسانی را درک کرده بود و هم مباحثه مرحوم آیت الله حاج سید ابوالقاسم کاشانی (ره) بود بنده در این مدت چهار سال توقف ایشان در تهران مجدداً یک دوره خارج کفایه را به تنهایی از ایشان بهره‌مند شدم و چون ایشان از شاگردان بلافصل مرحوم آیت الله آقای شیخ هادی تهرانی بود که از شاگردان مبرز درس مرحوم شیخ اعظم انصاری است لذا یک دوره درس خارج محجّة العلماء این عالم بحاث اصولی را خدمت مرحوم حاج شیخ محمد حسین فرا گرفتم. در آن زمان فرا گرفتن و حاضر شدن در درس عرفان آزاد نبود. بنده با استاد عرفان حضرت عارف کامل شیخ محمد علی حکیم تشکر آشنا شدم. چند سالی به تنهایی در درس عرفان ایشان باتفاق یکی از دوستان که مرحوم شده حاضر می‌شدیم، ایشان استاد عرفان دانشکده الهیات دانشگاه تهران بود و کتاب عرفان نظری ایشان را به نام لطائف العرفان دانشگاه تهران چاپ نموده ولی بسیار کم یاب است.
به هر حال از سن دوازده سالگی تا سی سالگی در رشته‌های علوم مقدماتی ـ فقه و اصول سطح و خارج ـ فلسفه و کلام اسلامی حکمت مشاء ـ حکمت متعالیة ـ حکمت الاشراق ـ عرفان نظری و کتب معروفش تا مصباح الانس حمزه فناری فی شرح مفتاح غیب الجمع و الوجود للصدرالدین القونوی با جدیت مشغول بودم و در سن ۳۰ سالگی به درجه و مرتبه رفیعه اجتهاد در فقه و اصول نائل شدم اساتید بنده با توجه به مطالب فوق عبارت هستند:
اساتید
- ۱. مرحوم حضرت والد از مقدمات تا تمام سطح و یک دوره خارج فقه و اصول در محضر ایشان
- ۲. یک دوره چهار ساله خارج فقه در محضر مرحوم آیت الله حاج شیخ محمد تقی آملی صاحب مصباح الهدی فی شرح عروه الوثقی
- ۳. یک دوره خارج کفایه و محجه در محضر مرحوم آیت الله حاج شیخ محمد حسین تهرانی نجفی
-
- و در فلسفه و کلام
-
- ۱. حکمت مشاء و کلام و شرح منظومه در محضر مرحوم آیت الله والد
- ۲. حکمت متعالیه در محضر مرحوم آیت الله رفیعی قزوینی
- ۳. عرفان نظری در محضر عارف محقق حضرت استاد شیخ محمد علی حکیم تشکر شیرازی
-
- و اما تدریس
-
قبل از انقلاب در مدرسه مروی شرح اشارات و رسائل شیخ تدریس می‌نمودم، بعد از انقلاب از سال ۱۳۶۳ در دانشگاه‌های مختلف- دانشکده الهیات دانشگاه تهران- دانشگاه شهید بهشتی- دانشگاه تربیت مدرس تهران- دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات- دانشگاه امام صادق (علیه السلام) در رشته‌های فقه و اصول- کلام و فلسفه مشاء- متعالیه صدرائی و عرفان نظری تدریس می‌نمودم و اکنون نیز اشتغال دارم. در این دانشگاه‌ها چهل رساله در مقطع دکتری در موضوعات مختلف فلسفی راهنمایی نمودم یعنی استاد راهنما بودم و قریب ۶۰ رساله را در مقطع فوق لیسانس در موضوعات مختلف فلسفی و کلامی و قرآنی به عنوان استاد راهنما و مشاور هدایت نمودم.
این عالم ربانی دیروز در ۸۶ سالگی به ملکوت اعلی پیوست.
گفتنی است: مراسم تشیع پیکر این عالم فقیه و استاد حوزه و دانشگاه سه شنبه، ۸ شهریور ساعت ۹ صبح از مقابل تکیه و مسجد جامع نیاوران انجام و مراسم بزرگداشت ایشان نیز ۱۰ شهریور ساعت ۱۰ صبح در تکیه نیاوران برگزار می‌شود.
