به گزارش پایگاه تخصصی مسجد به نقل از عقیق مساجد از صدر اسلام به عنوان مهم‌ترین پایگاههای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شمرده میشدند و اهمیت آن به قدری بالا بود که پایه‌های تمدن اسلام از آنجا نهادینه شد.
متأسفانه طی سالیان اخیر مساجد به دلایل متعددی کارکردهای اصلی خود را از دست داده‌اند و تنها به محلی برای اقامه نماز تبدیل شده‌اند. در این بین ائمه جماعاتی هستند که به این تهدید توجه کردهاند و بر اساس رسالتی که بر عهده دارند، اقدامات مناسبی را در راستای احیای مساجد انجام داده‌اند و سعی کردهاند منویات مقام معظم رهبری را جامعه عمل بپوشانند. یکی از نکات مهمی که معظم له در دیدار اخیر ائمه جماعات اشاره داشتند، نگاشتن سرگذشت مساجد بود؛ ایشان در این دیدار اشاره داشتند: «مساجد ما یعنی مساجدی که امروز خوشبختانه در نظام جمهوری اسلامی هستند و غالباً 30 سال 40 سال عمر دارند، یک تاریخ شنیدنی و زیبایی دارند؛ غالباً این‌جور هستند. در این مساجد علمایی آمده‌اند، ائمّه جماعتی آمده‌اند، رفتارهایی داشته‌اند، برخوردهایی داشته‌اند، مؤمنینی در اینجا آمده‌اند، جوانهایی در اینجا تربیت شده‌اند، از اینجا بسیجهایی صورت گرفته است، شهدایی [داده‌اند]، پیکرهای شهیدی به این مساجد برگشته‌اند؛ اینها تاریخ است، اینها سرگذشت‌های جذّاب یک مسجد است؛ این سرگذشت‌ها را باید حفظ کرد. هرکدام از این مساجد می‌تواند یک سرگذشت واقعیِ جذّابِ درس‌آموزی داشته باشد ... این را در قالبهای گوناگون ـ قالب کتاب، قالب مقالات مجلّه‌ای، قالب عکس، قالب کلیپ ـ می‌شود درآورد ...»
حجت‌الاسلام علی واشقانی فراهانی، امام جماعت برگزیده سال 88 در مسجد امام رضا(ع) از جمله ائمه‌ای است که سالیان اخیر کتابی را در راستای سرگذشت مسجد امام رضا(ع) با عنوان «سیمای مسجد امام رضا(ع)» نگاشت که در ادامه به محتوای آن اشاره می‌کنیم.
این کتاب در چهار فصل تدوین یافته است که نگارنده آن در فصل نخست «جایگاه و نقش مسجد در اسلام» در هفت موضوع و در فصل دوم، به «سیمای مسجد حضرت امام رضا (ع)» در یازده مبحث می‌پردازد. فصل سوم با موضوع «مسجد امام رضا(ع) از دیدگاه مردم و نمازگزاران» و فصل چهارم درباره «جایگاه مسجد در آثار اهل هنر» است. این فصل به صورت مصور از آثار هنرمندانی استفاده کرده است که توسط هنر خطاطی درباره اهمیت مساجد حدیث یا آیه‌ای نگاشته‌اند.
برخی از موضوعاتی که در کتاب به آن پرداخته شده است، عبارتند از: «امامت و مدیریت مسجد»، «جایگاه مسجد از دیدگاه قرآن»، «مهم‌ترین نقش و کارکرد مسجد در صدر اسلام»، «جایگاه مسجد از دیدگاه امام خمینی (ره)»، «نامگذاری مسجد امام رضا (ع)»، «تأمین مالی احداث مسجد»، «آشنایی با مختصات مسجد»، «آشنایی با برنامه های فرهنگی ـ مذهبی مسجد»، تأسیس هیئت متوسلین به حضرت امام رضا (ع)».
حجت‌الاسلام واشقانی درباره یکی از اهداف نگارش این کتاب می‌گوید: این کتاب ضمن اینکه بخشی از دغدغه مقام معظم رهبری در زمینه نگارش سرگذشت مساجد را پوشش می‌دهد، باعث جذب عموم مردم از اقشار مختلف می‌شود؛ زیرا در نگارش این کتاب از افراد در سنین و قشرهای مختلف مثل جوانان، نوجوانان، سالمندان، هنرمندان، پزشکان و ... بهره بردیم که اکثر اینها از اهالی محله هستند.
وی با بیان اینکه نگارش این کتاب عامل جذب اقشار مردم محله شده است، گفت: از آنجایی که در این کتاب از اقشار مختلف محله بهره برده‌ایم، این کتاب از استقبال بسیار خوبی از سوی اهالی محله روبرو شده است و زمینه را برای جذب آنها به مساجد و ارزشهای دینی فراهم کرده است.