به گزارش خبرنگار پایگاه تخصصی مسجد، در سرار گیتی کسانی خسته از ظلم وجور منتظر عدل وداد هستند. منتظر کسی که فریادشان را شنیده و حکومت عدل را برپاکند، کسی که قرار است آنها را از شر شیطان، فسق و جور حاکمانِ درون و برون نجاتشان دهد. اما آیا این منجی در همه ادیان یکی است؟ ویژگی او در همه ادیان یکسان است؟ چگونه اورا بشناسیم؟ چگونه دروغ را از راست در مورد منجی تشخیص دهیم؟ در باب پاسخ به این سوالات گفتگویی با حجت الاسلام مهدی حائری قزوینی استاد حوزه علمیه قم و پژوهشگر برجسته مهدویت انجام داده ایم که در ادامه می آید.
*ادیان مختلف به نوعی به آمدن یک منجی برای نجات از ظلم و جور اعتقاد دارند، ویژگی مشترک منجی در این ادیان با اسلام و تفاوت‌های آن چیست؟ آیا می توان گفت انتظار مفهومی فطری است؟
ادیان مختلف، به آمدن منجی اعتقاد دارند. اما تفاوت نگاه اسلام به منجی که امام زمان(عج) است با سایر ادیان در این است که ظهور حضرت مهدی(عج) را قرآن، پیامبر اسلام و ائمه اطهار بشارت داده‌اند.
بزرگترین ویژگی منجی از منظر اسلام این است که با ظهور او دنیا پر از عدل و داد می‌شود، همچنانکه پر از ظلم و جور شده باشد. چون ظهور ایشان برای برپایی عدل و عدالت است، می‌توان گفت که همه بشریت خواستار ظهور آن حضرت هستند. همه مظلومین منتظر آن روزی هستند که زمین خالی از فسق و جور شود. بزرگترین ویژگی منجی از منظر اسلام عدالت خواهی اوست.
بنا بر مصادیقی که از منجی در ادیان دیگر مطرح است، نزدیک بودن مشخصات منجی در آن ادیان با منجی در اسلام، معصوم بودن آن منجی است. یعنی آسمانی بودن آن منجی ولو دیگر ادیان عصمت را به آن ترتیبی که اسلام و شیعه به آن قائل است، قبول نداشته باشند. همه ادیان معتقدند که منجی باید آسمانی باشد و مربوط به وحی و خدا باشد و خداوند اورا برای تحقق عدالت بفرستد و بشر نباید در این کار دست داشته باشد. لذا مهمترین ویژگی منجی این است که خداوند او را انتخاب نماید.
*آیا می توان گفت انتظار مفهومی فطری است؟
بله. همه دینداران منتظر برپا شدن عدالت هستند و طبعاً آنها به دنبال منجی نیز هستند. چون انسان‌ها با ظلم و ستم به طور فطری مخالف هستند و خواستار عدل و داد هستند.
*دلایل و نشانه هایی که ظهور منجی و زمان ظهور را تبیین می کند در کدام متون برای شیعیان آمده است؟
خداوند متعال وقتی موعود خود را تعیین کرد، نشانه‌های او را نیز به طور کامل مشخص کرد. در ادعیه و زیارات و روایات به نفصیل در مورد شخصیت موعود(عج)، زمان و زمانه ظهور پرداخته شده است، که قابل تاملند.
به عنوان مثال در دعای ندبه که شیعیان در اعیاد جمعه، فطر، قربان و غدیر می‌خوانند، که روایتی از امام صادق(ع) است، به نشانه‌ها و ویژگیهای منجی و نحوه ظهور امام زمان(ع) اشاره شده است.
در زیارت آل یاسین نیز، که در توقیعی از خود امام زمان به شیعیانش رسیده است نیز، ویژگیهای امام زمان بیان شده است.
راجع به نشانه های ظهور نیز روایات متعددی وجود دارد که برخی بر صدق ظهور و برخی بر تحقق ظهور دلالت دارند.
*در طول غیبت امام زمان(عج) بسیاری خود را امام زمان و یا نایب خاص آن حضرت معرفی کردند، چنین تفکری حتی منجر به ایجاد فرقه بهاییت شد، فقه اسلامی این امر را چگونه رد می کند؟
کسی که ادعا می‌کند امام زمان است باید نشانه‌های بیان شده را داشته باشد. هیچکدام از کسانی که چنین ادعایی داشته‌اند، حتی کوچکترین نشانه از مواردی که در مبانی اسلام آمده را نداشتند. لذا فقه اسلامی بر اساس نشانه‌هایی که در متون اسلامی،ادعیه و زیارت‌ها آمده، ادعاهای کاذب را رد می‌کند. همچنانکه فضای ظهور نیز نشانه هایی دارد که هنوز رخ نداده است. فضا و زمان ظهور نیز یکی از ادله‌ای است که فقه اسلامی در رد ادعای کذابان استفاده می‌کند.
تا کنون هیچکدام از نشانه‌های منجی و زمینه‌های ظهور آماده نبوده است. هیچیک از مدعیان این مساله را درک نکردند که زمان ظهور به اراده خداوند تحقق می‌یابد و اراده اوست که نشانه‌ها و زمینه را آماده می‌سازد.
نشانه‌های ظهور توسط کسانی که ظهور امام زمان(ع) را بشارت دادند، بیان شده است و ربطی به ظهور و موعود در دیگر ادیان ندارد، این موارد کاملاً در متون و ادعیه و زیارت‌های شیعه بیان شده است. مادامیکه کوچکترین نشانه‌ای از موقع ظهور و نشانه موعود دیده نشود، ادعاها مردود است.
در پاسخ شما نسبت به کسانی که خود را واسطه و نایب خاص معرفی می کنند باید گفت: در توقیع شریف امام زمان(عج) آمده است که هرکس قبل از صیحه آسمانی و خروج سفیانی ادعای مشاهده(اتصال و ارتباط با امام زمان(عج) مثل نواب اربعه) کند، دروغگویِ افترازننده است.
علما کلمه دروغگوی افترا زننده را توجیه لطیفی کرده اند، که ممکن است کسی دروغ بگوید اما تهمت نزند، اما باید گفت: کسی که خود را نایب خاص معرفی می‌کند به امام زمان خویش تهمت زده است زیرا با معرفی خود به عنوان نایب امام زمان(عج)، امام خود را دروغگو معرفی کره است. بنابراین کلمه دروغگویِ افترا زننده که امام زمان(ع) بیان فرمودند به این دلیل است. کذاب المفترکسانی را که شخص دیگری را نایب معرفی می‌کنند را نیز شامل می شود.