آراستگى در مساجد «یَا بَنِى آدَمَ خُذُواْ زِینَتَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ وکُلُواْ وَاشْرَبُواْ
وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ».[21]
«اى فرزندان آدم! زینت و آراستگى خویش را نزد هر مسجدى
اتخاذ کنید و بخورید و بیاشامید و اسراف مکنید زیرا او
اسرافکنندگان را دوست ندارد».
احکام فقهى
1 ـ به کاربردن زینت در هنگام رفتن به مسجد اگر نگوییم واجب است
بدون شک مستحب خواهد بود. هم چنان که فتواى جمعى از فقها همین است.[22]
و این مطلب از فعل امر «خذوا» فهمیده مىشود.
2 ـ از اطلاق آیه استفاده مىشود که آراستگى ظاهرى براى یک مسلمان
همواره امرى مستحب و مطلوب است و استحباب آن منحصر به حضور در
مساجد نیست.
3 - از آنجا که مسجد از مقدسترین مکانها محسوب مىشود و ازطرف
دیگر هدف اصلى از ورود به مساجد قطعا انگیزههاى الهى و معنوى باید باشد.
با توجه به این دو نکته، حکم سومى از آیه استفاده مىشود که توجه به امور
دنیوى در عین انجام عمل معنوى مباح بلکه مستحب است.
4 ـ از آیه استفاده مىشود که زینت داراى معناى گستردهاى است و استفاده
از آن شامل زن و مرد شده و برخى از مصادیق آن قابل ارائه در مجامع عمومى
مى باشد. بنابراین هر نوع آراستگى ظاهرى در پوشش زیبا و مناسب براى زنان
و مردان مصداقى از زینت است.
5 ـ از این آیه و آیه بعد از آن مىتوان حکم شرعى دیگرى را استفاده کرد
و آن مکروه بودن ژولیدگى براى مؤمن است. کسى که به بهانه زهد و بىرغبتى
به دنیا خود را در منظر مردم به عنوان فردى ژولیده و با سر و وضع آشفته،
نشان مىدهد، نه تنها کار نیکویى نکرده بلکه مرتکب عمل مکروه شده است
این مطلب از ملامتى که در آیه بعدى (قل من حرم) به شکل سؤال مطرح است
به وضوح استفاده مىشود.
[1] . دانشنامه قرآن و قرآن پژوهى، ج 2 ، ص 2052 .
[2] . http://fa.wikipedia.org
[3] . المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم، ذیل کلمه مسجد.
[4]
. ابوعبداللّه مقداد بن عبداللّه سیورى معروف به فاضل مقداد یا فاضل
سیورى یکى از علماى بزرگ قرن نهم هجرى است. فاضل دانشمندى فقیه و محققى
فاضل و متکلمى کامل بود از مدارس بغداد و حلّه و همچنین از محضر شیخ شهید
بهرهمند بوده و خود عمرى را به تحقیقات علمى مصروف نمود. یکى از آثار او کنزالعرفان در فقه و تفسیر قرآن مىباشد.
[5] . احمد بن محمّد، از علماء و متکلّمین بزرگ شیعه و معروف به «مقدّس» یا «مقدّس اردبیلى» است و یکى از آثار او زبدهالبیان مىباشد.
[11] . ترجمه تفسیر المیزان، ج 1 ، ص 390 .
[15] . فقهالقرآن، ج 1 ، ص 155 .
[18] . ترجمه المیزان، ج 2 ، ص 70 .
[19] . تحریرالوسیله، ج 1 ، ص 304 تا 308 .
[22] . توضیح المسائل امام، م 912 ، ص 126 و مراجع عظام: آیتاللّه خوئى، م 921 ، آیتاللّه گلپایگانى، م 921 و... .