سؤال 82 ـ گناه کردن در مسجد چه حکمى دارد؟
بهطور کلى، گناه کردن در هر مکان و زمانى ممنوع است، اما چون مسجد جایگاه عبادت و انس گرفتن با معبود و گرفتن پاداشهاى الهى است و این مطلوب زمانى حاصل مىشود که انسان با اقامت در مسجد مرتکب گناه و معصیت نشود، اجتناب از آن بیش از جاهاى دیگر لازم است.
امام صادق علیهالسلام از پدرش و او از رسول خدا صلىاللهعلیهوآله نقل مىکند که فرمود: «الجلوسُ فِى المسجد لانتظارِ الصلاةِ عبادةٌ ما لم یُحدِثْ. قیل: یا رسولاللّه و ماالحَدَثُ؟ قال صلىاللهعلیهوآله : ألأغتیابُ»؛[1] نشستن در مسجد به انتظار برپایى نماز عبادت است، تا زمانى که حدثى از شخص صادر نشود. گفته شد: اى رسول خدا، مقصود از «حَدَث» چیست؟ فرمودند: غیبت کردن.
روشن است که هرگناه دیگرى هم در مسجد انجام شود، همین اثر را دارد و این امر اختصاص به غیبت کردن ندارد. در روایت دیگرى، از وجود مقدس پیامبر خاتم صلىاللهعلیهوآله آمده است: «لحدیثُ البَغىِ فِى المسجدِ یأکلُ الحسناتِ کَما تَأکلُ البهیمةُ الحشیشَ»؛[2] سخن زور و ظالمانه در مسجد، اعمال نیک انسان را مىبلعد، آنگونه که چهارپا علف را مىخورد.
اذیت و آزار دیگران در مسجد نیز در شمار اعمالى است که موجب
بىبهرهگى انسان از فضایل و آثار ارزشمند مسجد خواهد بود. در روایت دیگرى از حضرت مىخوانیم: «اِنّ اَحدَکم اذا توضّأَ فأحسنَ الوضوء ثُمّ أتى المسجدَ لاینهزُهُ اِلاّ الصلاةَ لایُریدُ الاّ الصلاةَ فَلم یَخطُ خطوةً اِلاّ رُفِعَ له بِها درجةٌ وحطَّ عَنهُ بِها خطیئةٌ حتّى یَدخلَ المسجدَ فاِذا دَخلَ المسجدُ کانَ فِى الصلاةِ ما کانت الصلاةُ هِى تَحبسه والملائکةُ یُصلُّونَ عَلى أحدکم مادامَ فی مجلسه الّذى صلّى فیه، یَقولون: اللّهم ارحمهُ، اللّهمّ اغفرلُه، اللّهمّ تُب علیه ما لم یؤذِ فیه مالم یُحدِث فیه»؛[3] هنگامى که یکى از شما وضوى خود را نیکو بگیرد و به سوى مسجد حرکت کند و انگیزه او به جاى آوردن نماز در مسجد باشد، در مقابل هر گامى که به سوى خانه خدا برمىدارد، یک درجه وى را بالا مىبرند و یک گناه و لغزش از او محو مىشود تا اینکه به مسجد داخل شود. وقتى به مسجد داخل شد اوقاتى را که صرف نماز و مقدّمات آن نموده است براى او به عنوان نماز محسوب مىشود و فرشتگان بر شخص نمازگزار تا وقتى که در محل نمازش اقامت نموده است، درود مىفرستند و مىگویند: خدایا، وى را رحمت کن! خدایا، او را بیامرز! خدایا توبه او را بپذیر! (البته این امر) تا زمانى است که در مسجد کسى را مورد آزار خود قرار ندهد و گناهى از او سر نزند.
[1] . شیخ صدوق، الامالى، ص 420 ، ح 11 «المجلس الخامس و الستون».
[2] . مستدرک الوسائل، ج 3 ، ص 371 .
[3] . صحیح مسلم، ج 5 ، ص 162 / صحیح بخارى، ج 1 ، ص 264 ، «کتاب الصلاة»، باب 328 .