سؤال 80 ـ نهى از ورود کودکان به مسجد براى چیست؟
مسجد جایگاه عبادت، محل راز و نیاز مخلوق با خالق و خلوتگه تسویه نفس از آلودگىهاست. خوشا به حال کسى که از کودکى با این مکان مقدّس مأنوس و همدم باشد. گاهى دیده مىشود بعضى افراد از ورود کودکان به مسجد و حضور آنان در برنامهها جلوگیرى مىکنند و توجه ندارند که این کار چه عواقبى به دنبال دارد! و چه نقشى در ذهن کودک ترسیم مىشود! رانندهاى مىگفت: چهل سال است از شرکت در مجالس مذهبى و حضور در مساجد گریزانم! وقتى علت آن را جویا شدم، از خاطرات کودکى و برخورد نامناسب بزرگترها با کودکان سخن مىگفت! به راستى، چرا؟
اما در روایتى از پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآله نقل شده است: «جَنِّبوا مساجِدَکم صِبیانَکم و مجانینکَم»؛[1] دیوانگان و کودکان را از مساجدتان دور نگه دارید. باید توجه داشت که نهى از حضور این دو دسته شاید به این دلیل بوده که مسجد محلى مقدّس و مطهّر است و ممکن است کودکان ناخودآگاه مسجد را آلوده کنند و یا دیوانگان به خاطر نداشتن سلامت عقلى، نظم مسجدرا به هم بریزند. ولى آیا نهى عمومیت دارد و شامل همه کودکان مىشود، حتى آنها که خوب و بد را تشخیص مىدهند؟ چنین نیست. شهید ثانى قدسسره ذیل بحث از روایت مزبور مىنویسد: مقصود آن دسته از کودکانى است که انسان به طهارت آنان اطمینان ندارد و ممکن است مسجد را آلوده کنند و یا بچههایى که خوب و بد را تشخیص نمىدهند. اما کودکانى که انسان به طهارت آنان اطمینان دارد، نهتنها راه دادن آنان به مسجد مکروه نیست، بلکه سزاوارتر آن است که آنها را به مسجد بیاورند؛ همچنان که مستحب است کودکان را پیش از بلوغ به نماز عادت دهند.[2]
نتیجه آنکه آوردن کودکان به مسجد نهتنها مانعى ندارد، بلکه این ما هستیم که باید برخورد مناسب و لطیف با آنان داشته باشیم. تا خاطرات خوبى را از بودن در این مکان در ذهن آنها ترسیم کنیم و تا حد ممکن، آنان را تشویق هم بکنیم، و بالاخره آنکه آیا شایسته نیست با شرکت دادن کودکان در نظافت و پاکیزه کردن مساجد، آنان را بهطور عملى با احکام مسجد آشنا کنیم؟
[1] . تهذیبالأحکام، ج 3 ، ص 254 .
[2] . مسالک الأفهام، ج 1 ، ص 329 .