1 . وَ سُئِلَ الصادقُ صلىاللهعلیهوآله عَنِ الوُقوفِ عَلَى المساجِدِ فَقالَ لایجوزُ فان الَْمجُوسَ أَوقَفُوا عَلَى بُیُوتِ النَّارِ.[1]
از امام صادق علیهالسلام در ارتباط با وقف بر مساجد سؤال شد؟ امام علیهالسلام در جواب فرمودند: جایز نیست. زیرا مجوس بر آتشکدهها وقف مىکردند.
2 . حدثنا جعفر بن على علیهالسلام، عن أبیه، عن جده الحسن بن على الکوفى، عن العباس بن عامر، عن أبىالضحاک عن ابىعبداللّه علیهالسلام قال: قلت له: رَجُلُ اشْتَرَى دارا فَبَناهَا فَبَقِیَتْ عَرْصَةٌ فَبَناهَا بَیْتَ غَلَّةٍ،أیُوقِفُهُ عَلَى الْمَسْجِدِ؟ قال: اِنَّ الَْمجُوسَ وَقَفُوا عَلَى بَیْتِ النَّارِ.[2]
به امام صادق علیهالسلام عرض کردم: مردى خانهاى (زمینى براى خانه) خریده است و آن را بنا کرده است، مقدارى از این زمین باقى مانده که در آن انبارى ساخته است آیا جایز است آن را وقف مسجد نماید؟ فرمود: همانا مجوس بر آتشکدهها وقف مىکردند.
روشن است که این دو رایت صراحت در منع از وقف بر مسجد ندارد، زیرا روایات زیادى داریم که دلالت بر استحباب وقف و صدقه جاریه دارند، همچنین در روایات بسیارى امر به بناء و آباد کردن مساجد و روشن کردن چراغ در آنها و نظافت مساجد و غیر اینها شده است و وقف بر مساجد وسیلهاى است براى رسیدن به این اهداف مقدس، از اینرو علماى شیعه در تفسیر این دو روایت توجیهاتى را ذکر کردهاند.[3]
[1] . من لایحضره الفقیه، ج 1 ، ص 238 ، ح 719 / وسائل الشیعة، ج 5 ، ص 291 ، ح 6578 / بحارالأنوار، ج 81 ، ص 7 .
[2] . عللالشرایع، ج 2 ، ص 319 ، ح 1 / و در من لایحضرهالفقیه: روى العَّباسُ بن عامر عن أبِىالصَّحارِى، ج 4 ، ص 251 ،
ح 5549 / سند شیخ صدوق به عباس بن عامر در مشیخه این چنین است: و ما کان فیه عن العباس بن عامر؛ القضبانى: فقد رویته عن أبىره عن على بن الحسن الکوفى عن أبیه عن العباس بن عامر.
و رویته عن جعفر بن على بن الحسن بن على الکوفى عن جدّه الحسن بن على عن العباس بن عامر / التهذیب، ج 9 ، ص 150 ، ح 58 / وسائلالشیعة، ج 5 ، ص 292 ، ح 6579 / بحارالأنوار، ج 81 ، ص 6 و ج 100 ، ص 183 .
[3] . ر.ک: تذکرهالفقهاء، ج 2 ، ص 448 / الحدائقالناضرة، ج 7 ، ص 309 و ج 22 ، ص 191 / جواهرالکلام، ج 28 ، ص 30 .