1 . عدّة من أصحابنا عن سهل بن زیاد عن ابن‏فضّالٍ عمّن ذکره عن أبى‏عبداللّه‏ علیه‏السلامقال: ثَلاثَةٌ یَشکُونَ اِلَى‏اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ: مَسْجِدٌ خَرابٌ لا یُصَلِّى فِیهِ أَهْلُهُ وَ عالِمٌ بَیْنَ جُهَّالٍ وَ مُصْحَفٌ مُعَلَّقٌ قَدْ وَقَعَ عَلَیْهِ الْغُبارُ لا یُقْرَأُ فِیهِ.[1]

         امام صادق علیه‏السلام مى‏فرماید: سه چیز فرداى قیامت به خداوند متعال شکایت مى‏کنند: مسجد خرابى که اهل محل در آن نماز نمى‏گزارند، عالمى در بین جُهال و قرآنى که غبار روى آن را گرفته است و کسى آن را نمى‏خواند.

          2 . و عن محمد بن الحافظ البغدادى المعروف بالجعابى عن عبداللّه‏ بن بشیر عن الحسن بن الزبرقان المرادى، عن أبى‏بکر بن عیاش عن الأجلح عن أبى‏الزبیر عن جابر عن النبى صلى‏الله‏علیه‏و‏آله قال: یَجِى‏ءُ یَوْمَ الْقِیامَةِ ثَلاَثَةٌ یَشْکُونَ: ألْمُصْحَفُ وَالْمَسْجِدُ وَالْعِتْرَةُ، یَقُولُ الْمُصْحَفُ: یا رَبَّ حَرَّفُونِى وَ مَزَّقُونِى،[2] وَ یَقُولُ الْمَسْجِدُ: یا رَبِّ عَطَّلُونِى وَ ضَیَّعُونِى، وَ تَقُؤلُ الْعِتْرةُ: یا رَبِّ قََتلُونا وَ طَرَدُونا وَ شَرَّدُونا، فَأَجثُوا لِلرُّکْبَتَیْنِ فِى الْخُصُومة فَیَقُولُ اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّ لِى: أنا أَوْلَى بِذلکَ مِنْکَ.[3]

         جابر از پیامبر اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله نقل مى‏کند که فرمودند: سه چیز روز قیامت مى‏آیند و شکایت مى‏کنند: قرآن، مسجد و عترت پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله. قرآن مى‏گوید: خدیا مرا تحریف کردند و پاره پاره‏ام کردند و مسجد مى‏گوید: خدایا مرا تعطیل و ضایع نمودند و عترت پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله مى‏گویند: خدایا ما را کشتند و طردمان کردند (تبعید کردند). پس دو زانو در مقابل پروردگار براى دادخواهى مى‏نشینند، پس خداوند متعال به من مى‏فرماید: من سزاوارتر از تو نسبت به اینانم (کنایه از اینکه خودم انتقام مى‏گیرم).

          3 . و عن على علیه‏السلام: اِنَّ الْمَسْجِدَ لَیَشْکُوالْخَرَابَ اِلَى رَبِّهِ وَ اِنَّهُ لَیَتَبَشْبَشُ مِنْ عُمَّارِهِ اِذا غَابَ عَنْهُ ثُمَّ قَدِمَ کَمَا یَتَبَشْبَشُ أَحَدُکُمْ بِغَائِبهِ إذَا قَدِمَ عَلَیْهِ.[4]

         امام على علیه‏السلام فرمودند: مسجد از خرابى‏اش به خداوند متعال شکایت مى‏کند و وقتى از آبادکننده‏اش دور مى‏شود و پس از مدتى او را مى‏بیند، از دیدن او بشاش و شاداب مى‏شود. همان‏گونه که هر یک از شما وقتى کسانش را مى‏بیند که از دور به سوى او مى‏آیند شاداب و گشاده روى مى‏شود.