1 . محمدبن یحیى عن احمد بن محمّد
عن ابنِ فَضَّالٍ قالَ: سَأَلَ الْحَسَنُ بنُ الْجَهْمِ أَبَاالْحَسَنِ علیهالسلام
لإِبْنِ أسْباطٍ فَقالَ ما تَرَى لَهُ و ابنُ أَسْباطٍ حاضِرٌ
وَ نَحٌنُ جَمِیعا یَرْکَبُالْبَرَّ أَوِالْبَحْرَ اِلَى مِصْرَ فَأَخْبَرَهُ بِخَیْرِ
طَرِیقِ الْبَرِّ و ائت الْمَسْجِدَ فِى غَیْرِ وَقْتِ صَلاةِ الْفَرِیْضَةِ فَصَلِّ
رَکْعَتَیْنِ وَاسْتَخِرِاللّهَ مِائَةَ مَرَّةٍ ثُمَّ انْظُرْ أَىُّ شىءٍ یَقَعُ
فِى قَلْبِکَ فَاعْمَلْ بِهِ وَ قَالَ لَهُ الْحَسَنُ الْبَرُّ أَحَبُّ الَىَّ لَهُ
قالَ: و اِلَىَّ.
طبق این روایت حسن بن جهم از امام
رضا علیهالسلام سؤال مىکند. ـ براى ابناسباط
در حالى که خود او هم حاضر بوده است ـ که ما مىخواهیم مسافرت برویم؛ از طریق خشکى
برویم یا دریا؟! کدام یک بهتر است، امام فرمود: خشکى بهتر است. و فرمود: در غیر وقت
نماز به مسجد بیا و دو رکعت نماز بگذار و صد مرتبه از خداوند طلب خیر کن، سپس ببین
چه چیزى در قلبت واقع مىشود و به همان عمل کن. حسنبن جهم مىگوید: خشکى در نزد من
محبوبتر است. امام علیهالسلامفرمود: و در نزد من.
2 . على بن ابراهیم عن أبیه عن ابن
اسباط و محمد بن أحمد عن موسى بن القاسمالبجلى عن على بن أسباط قال: قُلْتُ لِأَبِى
الرِّضا علیهالسلام جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا تَرَى آخُذُ
بَرّا أَو بَحْرا فاِنَّ طَرِیقَنا مَخُوفٌ شَدِیدُ الْخَطَرِ فَقَالَ اخْرُجْ بَرّا؛
وَ لاَ عَلَیْکَ أَن تَأْتِىَ مَسْجِدَ رَسُولِ اللّهِ صلىاللهعلیهوآلهوتُصَلِّىَ
رَکْعَتَینِ فِى غَیرِ وَقْتِ فَرِیْضَةٍ ثُمَّ لَتَسْتَخِیرُاللّهُ مِائَةَ مَرَّةٍ
وَ مَرَّةً ثُمَّ تَنْظُرْ فَاِن عَزَمَاللّهُ لَکَ عَلَى الْبَحْرِ فَقُلِالَّذِى
قَالَاللّهُ عَزَّوَجَلَّ و قَالَ ارْکَبُوا فِیها بِسْمِاللّهِ مَجْراها و مُرْساها
انَّ رَبِّى لَغَفُورٌ رَحِیْمٌ... و ان خَرَجْتُ بَرّا فَقُلِالَّذِى
قالَّ اللّهُ عَزَّوَجَّلَ:
سُبحان الَّذِى سَخَّرَ لَنا هذا و ما کُنَّا
لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا الى رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ فَإِنَّهُ لَیْسَ مِنْ عَبْدٍ
یَقُولُهَا عِنْدَ رُکُوبِهِ فَیَقَعَ مِنْ
بَعَیرٍ أو دَابَّةٍ فَیُصِیبَهُ شَىءٌ بِإذْنِاللّهِ.
در این روایت [برخلاف
روایت قبل] خود على بن اسباط مىگوید به امام رضا علیهالسلام
عرض کردم: فدایت شوم، چه مىبینى در اینکه از طریق خشکى به مسافرت
برویم یا از طریق دریا، این مسافرت خطرهاى سخت و وحشتناک دارد؟ امام فرمود: از خشکى
بروید و چه اشکال دارد (قبل از تصمیم گرفتن در انتخاب مسیر) به مسجد پیامبر آئید و
در غیر وقت نمازهاى واجب دو رکعت نماز بخوانید و صد و یک بار از خداوند طلب خیر کنید.
پس ببینید چه در قلب شماست. اگر با کمک خداوند تصمیم بر دریا گرفتید پس بخوانید آیه
شریفه را که خداوند فرمود: «سوار شوید در کشتى به نام خدا که حرکت و سکون و توقف کشتى
در دست خداست. همانا پروردگار تو بخشنده و مهربان است». و اگر تصمیم بر خشکى گرفتید
آیه شریفه: «پاک و منزه است خدایى که این (وسیله و مرکب) را در تسخیر ما قرار داد در
حالى که خود توان آن را نداشتیم و ما به سوى پروردگارمان برمىگردیم». را بخوانید همانا
هیچ بندهاى نیست که هنگام
سوار شدن آیه را بخواند و اتفاقى براى شتر یا چهارپا (یا وسیله نقلیه امروزى) بیفتد،
و گزندى به آن فرد نمىرسد مگر با اذن خداوند [متعال].
. الکافى، ج 3 ، ص 471 ، ح 4 / وسائلالشیعة، ج 8 ، ص 64 ، ح 10096 .
.
الکافى، ج 3 ، ص
471 ، ح 5 .