1 . ابراهیم بن هاشم عن النوفلى عن السکونى عن جعفر عن أبیه عن أبائه علیهم‏السلام قال: قالَ النَّبِىُّ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: مَنْ سَمِعَ النِّدَاءَ فِى الْمَسْجِدِ فَخَرَج مِنْ غَیْرِ عِلَّةٍ فَهُوَ مُنافِقٌ، الّا أَنْ یُرِیْدَالرُّجُوعَ اِلَیْهِ.[1]

         پیامبر اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آلهفرمود: هر کس صداى اذان را در مسجد بشنود و بدون عذر و دلیل از مسجد خارج شود، منافق است، مگر اینکه قصد برگشت به مسجد را داشته باشد.

          2 . سعد عن أبى‏جعفر عن محمد بن أبى‏عمیر عن حمّاد بن عثمان عن عبیداللّه‏ الحلبى عن أبى‏عبداللّه‏ علیه‏السلام قال: اذَا صَلَّیْتَ صَلاَةً وَ أَنْتَ فِى الْمَسْجِدِ وَ أُقِیْمَتِ الصَّلاةُ فَأِنْ شِئْتَ فَاخْرُجْ وَ اِنْ شِئْتَ فَصَلِّ مَعَهُمْ وَ اجْعَلْها تَسْبِیْحَا.[2]

          امام صادق علیه‏السلام فرمود: هنگامى که در مسجد نمازت را خواندى و سپس دیدى نماز به جماعت اقامه مى‏شود، اگر خواستى از مسجد خارج مى‏شوى و اگر خواستى مى‏توانى با آنان نماز بخوانى و نمازت را تسبیح و ذکر خداوند قرار بده (چون یک نماز بیشتر بر تو واجب نبوده است).

          3 . حمدویه قال حدثنى ایوب عن محمد بن سنان عن یونس بن یعقوب قال: قال لى أبوعبداللّه‏ علیه‏السلام: یا یُونُسُ، قُلْ لَهُمْ: یَا مُؤَلَّفَةُ، قَدْ رَأَیْتُ مَا تَصْنَعُونَ، اِذَا سَمِعْتُمُ‏الْأَذَانَ أَخَذْتُمْ نِعَالَکُمْ وَ خَرَجْتُمْ مِنَ الْمَسْجِدِ.[3]

         یونس بن یعقوب مى‏گوید: امام صادق علیه‏السلام به من فرمود: اى یونس! به آنان بگو: اى کسانى که با تألیف قلوب (افرادى که با دریافت پول به اسلام گرویده‏اند) مسلمان شده‏اید ـ و از مؤمنین حقیقى نیستید ـ دیدم که چه مى‏کنید؟! هنگامى که صداى اذان را مى‏شنوید کفش‏هایتان را در دست مى‏گیرید و از مسجد خارج مى‏شوید.

          4 .  على بن ابراهیم عن أبیه و محمد بن اسماعیل عن الفضل بن شاذان جمیعا عن حماد بن عیسى عن حریزٍ عن زرارةٍ قالَ: کُنْتُ جالسا عِندَ أبى‏جعفر علیه‏السلام ذاتَ یَومٍ: اذ جاءَهُ رَجُلٌ فَدَخَلَ عَلیْهِ فَقالَ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ اِنِّى رَجُلٌ جَارُ مَسْجِدٍ لِقَومِى فَاِذَا أَنَا لَم أُصَلِّ مَعَهُمْ وَقَعُوا فِىَّ وَ قَالُوا فُهوَ هکذا و هکذا فَقَالَ:
أَمَا لَئِنْ قُلْتَ ذَاکَ لَقَدْ قَالَ أَمِیرُالمؤمنینَ علیه‏السلام مَنْ سَمِعَ النِّداءَ فَلَمْ یُجِبْهُ مِنْ غَیْرِ عِلَّةٍ فَلا صَلاةَ لَهُ فَخَرَج
الرَّجُلُ فَقالَ لَهُ: لا تَدَعِ الصَّلاةَ مَعَهُمْ وَ خَلْفَ کُلِّ اِمامٍ فَلَمَّا خَرَجَ قُلْتُ لَه؟ جُعِلْتُ فداک کَبُرَ عَلَىّ قَوْلُکَ لِهَذا الرَّجُلِ حِینَ اسْتَفْتَاکَ فِان لَمْ یَکُوُنوا مؤمنینَ؟ قالَ: فَضَحِکَ علیه‏السلام ثُمَّ قالَ: ما أراکَ بَعْدُ اِلاّ هَاهُنا یا زُرارَةُ فَأَیَّةَ عِلَّةٍ تُرِیْدُ أَعْظَمَ مِنْ أَنَّهُ لا یَاتَمُّ بِهِ ثمَّ قَالَ یا زُرَارةُ أَمَا تَرَانِى قُلْتُ: صَلُّوا فى مَسَاجِدِکُمْ وَ صَلُّوا مَعَ أَئِمَتِکُمْ.[4]

         زراره مى‏گوید: روزى نزد امام باقر علیه‏السلام نشسته بودم که مردى آمد و داخل شد و گفت: فدایت شوم، من مردى هستم که همسایه قوم خود مى‏باشم و اگر با آنها نماز نخوانم، درباره‏ام سخنانى مى‏گویند و مرا متهم مى‏کنند. امام علیه‏السلام فرمود: اگر این‏گونه مى‏گویى بدان که امیرالمؤمنین علیه‏السلامفرمود: هر کس صداى اذان را بشنود، و بدون عذر و دلیل آن را اجابت ننماید، نمازش قبول نیست. آن مرد داشت خارج مى‏شد که امام علیه‏السلام به او فرمود: نماز با آنان و پشت سر هر امامى را ترک مکن. وقتى آن مرد خارج شد، به امام گفتم: فدایت شوم، گفتارتان به او، بر من گران آمد، چون ممکن است آن مردم مؤمن نباشند! راوى گوید: در این هنگام امام علیه‏السلام خندید و گفت: گویا هنوز تو را اینجا نمى‏بینم! (گویا امام علیه‏السلام توقع نداشته‏اند که زراره چنین  بفرماید). چه دلیلى بهتر از اینکه وى به جمع چنین مردمانى نمى‏پیوندد، سپس فرمود: اى زراره! آیا ندیدى که گفتم: در مساجدتان نماز بخوانید و به امام جماعت اقتدا کنید.

          5 . قال النبى صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: عِشْرُونَ خَصْلَةً تُورِثُ الْفَقْرَ... وَ تَعْجِیْلُ الْخُرُوجِ مِنَ‏الْمَسْجِدِ... .[5]

         پیامبر اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فرمودند: بیست خصلت است که فقر مى‏آورد؛ یکى از آنها عجله کردن در هنگام بیرون رفتن از مسجد است.

          6 . و قد روى فى بعض الکتب عن‏النبى صلى‏الله‏علیه‏و‏آله أنَّه قال: أَلْفَقْرُ خَمْسَةٌ و عِشْرُونَ شیئا... والْخُرُوجُ مِنَ الْمَسْجِدِ سَریعا.[6]

         علامه مجلسى قدس‏سره نقل مى‏کند که در بعضى از کتاب‏ها از پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله روایت شده که فرمود: بیست و پنچ چیز موجب فقر مى‏شود؛ یکى از آنها به سرعت خارج شدن از مسجد است.

روایات اهل‏سنت

          1 . حدّثنا محمد بن کثیر عن سفیان عن ابراهیم بن المهاجر عن ابى‏الشعثاء قال: کُنَّا مَعَ أَبى‏هُرَیْرَةَ فِى الْمَسْجِدِ فَخَرجَ رَجُلٌ حِینَ أَذَّنَ المُؤَذِّنُ لِلْعَصْرِ فقالَ أبُوهُرَیْرَةَ: أَمَّا هَذَا فَقَدْ عَصَى أَبَا الْقَاسِمِ علیه‏السلام.[7]

         ابى‏شعثاء مى‏گوید با ابوهریره در مسجد بودیم که مردى به هنگام اذان گفتن براى نماز عصر، از مسجد خارج شد. ابوهریره گفت: این شخص از پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله نافرمانى کرد.

          2 . حدثنا حرملة بن یحیى عن عبداللّه‏ بن وهب عن عبدالجبار بن عمر عن ابن أبى‏فروة عن محمد بن یوسف مولى عثمان بن عفان عن أبیه عن عثمان قال: قَالَ رَسُولُ اللّه‏ُ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: مَنْ أَدْرَکُه الأَذَانَ فِى الْمَسْجِدِ ثُمَّ خَرَجَ لَمْ یَخْرُجْ لِحاجَةٍ وَ هو لایرید الرجعة، فهو منافق.[8]