1 . محمد بن على بن محبوب عن یعقوب
بن یزید عن ابن أبىعمیر عن ابراهیم بن عبدالحمید عن سعدالاسکاف عن زیاد بن عیسى عن
أبىالجارود عن الأصْبَغ عن على بن أبىطالب علیهالسلام: قال:
کان یقول: مَنِ اخْتَلَفَ اِلَى الْمَسْجِدِ أَصابَ اِحَدَى الَّثمَانِ: أَخا مُسْتَفادا
فِى اللّهِ أَو عِلْما مُسْتَطْرِفا، أَوْ آیَةً مُحْکَمَةً أَوْ سَمِعَ [یسمع] کَلِمةً تَدُلُّهُ علْى هُدىْ أَوْ
رَحْمَةً مُنْتَظِرَةً، أَوْ کَلِمَةً تَرُّدُهُ عَنْ رَدًى أَوْ یَتْرُکُ ذَنْبا خَشْیَةً
أَوْ حَیَاءً.
أمیرالمؤمنین علیهالسلاممىفرمایند:
انسانى که به مسجد رفت و آمد مىکند، یکى از امور هشتگانه نصیب او مىشود: برادرى
ایمانى که در مسیر خداوند از او استفاده کند، علم و دانشى نو و تازه، فهم و درک آیهاى
از آیات قرآن، شنیدن سخنى که او را به هدایت رهنمون باشد، رحمتى که انتظار آن را از
جانب خداوند مىکشد، سخنى که او را از گمراهى و هلاکت باز دارد، ترک گناه به سبب روح
خشیت و خداترسى یا به خاطر حیاء از برادران ایمانى.
2 . محمد بن احمد بن یحیى عن ابراهیم
بن هاشم عن النوفلى عن السکونى عن جعفر بن محمد عن أبیه قال: قال النبى صلىاللهعلیهوآله: مَنْ
کَانَ الْقُرآنُ حَدِیثَهُ وَالْمَسْجِدُ بَیْتَهُ بَنَى اللّهُ لَهُ بَیْتا فِى الْجَنَّةِ.
نبى مکرم صلىاللهعلیهوآلهفرمود:
هر کس قرآن سخن او و مسجد خانه او باشد، خداوند متعال برایش خانهاى در بهشت بنا مىکند.
3 . الخلیل بن أحمد عن ابن منیع
عن مصعب عن مالک عن أبىعبدالرحمن عن حفص بن عاصم عن أبىسعیدالخدرى أو عن أبىهریرة
عن النبى صلىاللهعلیهوآله قال: سَبْعَةٌ یُظِلُّهُمُ اللّهُ
فِى ظِلِّهِ یَوْمَ لاَظِلَّ اِلاَّ ظِلُّهُ: اِمَامٌ عَادِلٌ، وَ شَابٌّ نَشَأَ فِى
عِبَادَةِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ رَجُلٌ قَلْبُهُ مُتَعَلِّقٌ بِالْمَسْجِدِ اِذَا
خَرَجَ مِنْهُ حَتَّى یَعُودَ اِلَیْهِ وَ رَجُلانِ کانا فِى طاعَةِ اللّهِ عَزَّوجلَّ
فاجْتمعا على ذلک و تفرَّقا و رَجُلٌ ذَکَرَ اللّه خَالِیا فَفَاضَتْ عَیْنَاهُ وَ
رَجُلٌ دَعَتْهُ امْرَأَةٌ ذَاتُ حَسَبٍ و جَمَالٍ فَقَالَ: اِنِّى أخَافُ اللّهَ
وَ رَجُلٌ تَصَدَّقَ بِصَدَقَةٍ فَأَخْفَاهَا حَتَّى لاَ تَعْلَمَ شِمَالُهُ مَا یَتَصَدَّقُ
بِیَمِیْنِهِ.
پیامبر خدا صلىاللهعلیهوآله فرمود:
هفت گروه در فرداى قیامت در زیر سایه خداوند قرار مىگیرد. روزى که سایهاى جز سایه
او نیست؛ پیشواى عادل، جوانى که جوانىاش را در عبادت خداوند صرف کند، مردى که قلب
و دلش در گرو مسجد است هنگامى که از آن بیرون مىرود تا زمانى که برگردد، دو مردى که
در اطاعت خدا همراه هم هستند (یکدیگر را کمک مىکند) و در سایر امور جداى از هم، مردى
که وقتى نام خداوند برده مىشود اشک از چشمانش جارى مىشود، و مردى که زن زیبا و دلربا
او را به خود بخواند و او در جواب بگوید: من از خدایم مىترسم. و مردى که مخفیانه صدقه
مىدهد به حدى که دست چپ خود او نفهمد که دست راستش صدقه داده است.
4 . و رُوىَ أَنَّ فِى التَّوْراةِ
مَکْتُوبا: إِنَّ بُیُوتِى فِى الأَرْضِ الْمَساجِدُ، فَطُوبى لِعَبْدِ تَطَّهَرَ فِى
بَیْتِهِ ثُمَّ زارَنِى فِى بَیْتِى، أَلا إِنَّ على المَزُورِ کَرامَةَ الزَّائِرِ
أَلاَ بَشِّرِ الْمَشَّائینَ فى الظُّلُمَاتِ الى المساجِدِ بالنُّورِ السّاطِعِ یَوْمَ
الْقِیامَةِ.
شیخ صدوق مىفرماید: روایت شده که
در تورات نوشته شده است: خانههاى من در زمین، مساجد هستند. پس خوش به حال بندهاى
که در خانهاش تطهیر کند و سپس به زیارت من در خانهام آید، آگاه باش! بر من است که
زائر خود را تکریم کنم، کسانى را که در تاریکى شب به سوى مساجد گام برمىدارند به نورى
درخشان در روز قیامت بشارت دهید.
5 . الحسن بن محمد الدیلمى فى (الارشاد) عن على علیهالسلام قال:
الْجَلْسَةُ فِى الْجَامِعِ خَیْرٌ لِى مِنَ الْجَلْسَةِ فِى الْجَنَّةِ. لِأَنَّ الْجَنَّةَ
فیها رِضِىَ نَفْسِىَ وَالْجامِعَ فِیهِ رِضِىَ رَبِّى.
امام على علیهالسلاممىفرماید:
نشستن در مسجد جامع براى من از نشستن در بهشت بهتر است، براى اینکه در نشستن در بهشت
رضایت نفس من است و در نشستن در مسجد جامع رضایت پروردگار من.
6 . القطب الراوندى فى لُبّ اللُّباب،
عن النَّبِىِّ صلىاللهعلیهوآله قال: الْمَسَاجِدُ بُیُوتُ الْمُتَّقِینَ
وَ مَنْ کَانَتِ الْمَسَاجِدُ بَیْتُهُ ضَمِنَ اللّهُ لَهُ بِالرُّوحِ والرَّاحَةِ
وَالْجَوازِ عَلَى الصِّرَاطِ.
پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآلهمىفرمایند:
مساجد خانههاى پرهیزکارانند و هر کس مسجد خانه او باشد خداوند آسایش روحى و جسمى و
عبور او از پل صراط را تضمین کرده است.
7 . و قالَ صلىاللهعلیهوآله: اِذَا
رَأَیْتُمُ الرَّجُلَ یَعْتَادُ الْمَسَاجِدَ فَاشْهَدُوا لَهُ بِالْأَیمانِ لِأَنَاللّهَ
یَقُولُ: انَّما یَعْمُر مساجداللّه مَن آمَنَ باللّهِ.
رسول گرامى اسلام صلىاللهعلیهوآله فرمودند:
هرگاه دیدید که مردى پیوسته به مسجدى مىرود، به ایمان او گواهى بدهید. خداوند متعال
مىفرماید: تنها کسى که به خدا ایمان آورده است مساجد خدا را آباد مىکند.
8 . حدثنا محمد بن موسى بن المتوکل
عن على بن الحسین السعدآبادى عن احمد بن محمد بن خالد عن أبیهِ عن أبىقتادة القمى
قال حدثنا عبداللّه بن یحیى عن أبان الأحمر عن الصادق جعفر بن محمد علیهالسلامقال:
أَلْمُرُوَّةُ وَاللّهِ أَن یَضَعَ الرَّجُلُ خِوَانَهُ بِفِنَاءِ دَارِهِ وَالْمُرُوَّةُ
مُرُوَّتَانِ: مُرُوَّةٌ فِى الْحَضَرِ، وَ مُرُوَّةٌ فِى السَّفَرِ، فَأَمَّا الَّتِى
فِى الْحَضَرِ؛ فَتِلاوَةُ الْقُرآنِ وَ لُزُومُ الْمَسَاجِدِ وَالْمَشْىُ مَعَ الْاِخْوَانِ
فِى الْحَوَائِجِ وَالْاَنْعامِ عَلَى الْخَادمِ فَاِنَّهُ مِمَّا یَسُرُّ الصَّدِیقَ
وَ یَکْبِتُ الْعَدُوَّ وَ أَمَا الَّتى فِى السَّفَرِ، فَکَثْرَةُ الزَّادِ وَ طِیبُهُ
وَ بَذْلُهُ لِمَنْ کَانَ مَعَکَ وَ کِتَْمانَکَ عَلَى الْقَومِ سِرَّهُمْ بَعْدَ مُفَارَقتِکَ
اِیَّاهُمْ وَ کَثْرَةُ الْمِزَاحِ فِى غَیْرِ مَا یُسْخِطُ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ ثُمَّ
قَالَ علیهالسلام: وَالَّذِى بَعَثَ جَدِّى صلىاللهعلیهوآله بِالْحَقِّ
نَبِیّا اِنَّ اللّهَ عَزَوَجَلَّ لَیَرزُقُ الْعَبْدَ عَلَى قَدْرِ الْمُرُوَّةِ
وَ اِنَّ الْمَعُونَةَ لَتَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ عَلَى قَدْرِ المَئُونَةِ وَ اِنَّ
الصَّبْرَ لَیَنْزِلُ عَلَى قَدْرِ شِدَّةِ الْبَلاَءِ.
در این روایت امام صادق علیهالسلاممىفرماید:
به خدا سوگند مروت این است که آدمى سفرهاش را در حیاط خانهاش بگستراند؛ مروت دو قسم
است، مروت در خانه و وطن، و مروت در سفر و مسافرتها؛ مروت در وطن، تلاوت قرآن و ارتباط
پیوسته با مسجد و همراهى با برادران [دینى ]در نیازمندىها
و بخشش به خدمتکار است. این امور دوست را خوشحال و دشمن را خوار و ذلیل مىکند. اما
مروت در سفر، فراوانى توشه و پاک بودن آن و بخشش آن به کسانى که همراه تو هستند و پوشاندن
راز و اسرار همراهان پس از جدایى از آنها و شوخى بسیار در آنچه که موجب خشم عزووجل
نشود. سپس فرمود: سوگند به کسى که جدم را به حق به پیامبرى برانگیخت، خداوند عزوجل
بندهاش را به اندازه مروتش روزى دهد و کمک و امداد از آسمان به اندازه رنج و سختى
فرو فرستاده شود و صبر به اندازه شدت بلا نازل گردد.
9 . قال اخبرنى ابوجعفر محمد بن
على بن الحسین عن محمد بن الحسن بن الولید عن محمد بن الحسن الصفار عن یعقوب بن یزید
عن ابن ابىعمیر عن غیر واحد عن أبىعبداللّه علیهالسلام قَالَ:
أَلْمُرُؤَّةُ مُرُوَّتَانِ: مُرُوَّةُ الْحَضَرِ وَ مُرُوَّةُ السَّفَرِ فَأَمَّا
مُرُوَّةُ الْحَضَرِ فَتِلاَوَةُ الْقُرآنِ وَ حُضُورُالْمَسَاجِدِ وَ صُحْبَتُه أَهْلِ
الْخَیْرِ وَالنَّظرُ فِى الْفِقْهِ وَ أَمَّا مُرُوَّةُ السَّفَرِ فَبَذْلُ الزَّادِ
وَالْمِزَاحُ فِى غَیْرِ مَا یُسْخِطُ اللّهُ وَ قِلَّةُ الْخِلاَفِ عَلَى مَنْ تَصْحَبُهُ وَ تَرْکُ الرِّوَایَةِ
عَلَیْهِمْ اِذَا أَنْتَ فَارَقْتَهُمْ.
امام صادق علیهالسلام مىفرمایند:
مروت بر دو نوع است: مروت در وطن و مروت در سفر، مروت در وطن تلاوت قرآن و حضور یافتن
در مساجد و مصاحبت با نیکان و نگریستن در فقه [یادگیرى
مسائل شرعى] است. و اما مروت در سفر؛ بخشیدن توشه و شوخى در غیر آنچه که
موجب خشم خداوند مىشود و اختلاف نکردن با همراهان و دم فرو بستن از اسرارشان پس از
جدایى است.
10 . عن الحسن بن عَلىِّ: تَرْکُ
الزِّنَا وَ کَنْسُ الْفِنَاءِ وَ غَسْلُ الأَناءِ مَجْلَبَةٌ لِلْغَنَاءِ وَ أقْوَى
الْأَسْبَابِ الْجَالِبَةِ للِرِّزقِ اِقَامَةُ الصَّلاَةِ بِالتَّعْظِیمِْ وَالْخُشُوعِ
وَ قِرَاءَةُ سُورَةِ الْوَاقِعَةِ خُصُوصا بالْلَّیْلِ وَ وَقْتِ الْعِشاءِ وَ سُوْرَة
یس و تَبَارَکَ الَّذِى بِیَدِهِ الْمُلْکُ وَقْتَ الصُّبْحِ وَ حُضُورُ الْمَسْجِدِ
قَبِلَ الْأَذَانِ... .
از امام حسن علیهالسلام روایت
شده که فرمود: زنا نکردن، جارو کردن حیاط و شستن ظرفها بىنیازى مىآورد و مهمترین
موجبات کسب روزى عبارتاند از: اقامه نماز همراه با تعظیم و خشوع، خواندن سوره واقعه،
به خصوص در شب و به هنگام عشاء، تلاوت سوره یس و ملک در بامدادان و حضور یافتن در مسجد
قبل از اذان.
11 . أخبرنى أبوعبداللّه محمد بن
محمد والمفید عن ابوالقاسم جعفر بن محمد (ابنقولویه) عن محمد بن عبداللّه بن جعفر
الحمیرى عن أبیه عن احمد بن أبىعبداللّه البرقى عن شریف بن سابق عن أبىالعباس الفضل
بن عبدالملک عن أبىعبداللّه جعفر بن محمد صلىاللهعلیهوآله عن
آبائه علیهمالسلام قال: قَالَ رَسُولُ اللّهِ صلىاللهعلیهوآله: أَوَّلُ
عُنْوَانُ صَحِیفَةُ الْمُؤمِنِ بَعْدَ مَوْتِهِ مَا یَقُولُ النَّاسُ فِیْهِ اِنْ
خَیْرا فَخَیْرٌ وَ اِنْ شَرّا فَشَّرٌ وَ أَوَّلُ تُحْفَةِ الْمُؤمِن أَنْ یَغْفِرَلَهُ
وَ لِمَنْ تَبَعَ جَنَازَتَهُ ثُمَّ قالَ: یَا فَضْلُ؛ لایأتِى الْمَسجِدَ مِنْ کُلِّ
قَبِیْلَةٍ الاَّ وَافِدُهَا وَ مِنْ کُلِّ أَهْلِ بَیْتٍ اِلاّ نِجیْبُهَا، یَا فَضْل!
اِنَّهُ لاَیَرْجِعُ صَاحِبُ الْمَسْجِدِ بِأَقَلَّ مِنْ احْدَى ثَلاثِ: اِمَّا دُعَاءٍیَدْعُوبِهِ
یُدْخِلُهُ بِهِ الْجَنَّةَ وَ اِمَّا دُعَاءٍ یَدْعُوبِهِ لَیْصَرِفُ اللّهُ بِهِ
عَنْهُ بَلاَءَ الدُّنْیَا وَ اِمَّا أَخٍ یَسْتَفِیْدُهُ فِى اللّهِ... .
امام صادق علیهالسلام از
پدرانش علیهمالسلام نقل مىکند که رسول خدا صلىاللهعلیهوآله فرمود:
اولین عبارتنامه اعمال مؤمن بعد از مرگش آن چیزى است که مردم دربارهاش مىگویند؛
اگر نیک بگویند، آن نیزنیک است و اگر بد بگویند آن نیز بد است؛ و اولین هدیه مومن این
است که خداوند او و تشییعکنندگانش را مىبخشد، سپس فرمود، اى فضل! به مسجد نمىآید
از هر قبیلهاى مگر پیشىگیرندگانشان و از هر خاندانى مگر نجیبانشان. اى فضل، همنشین
مسجد به کمتر از این
سه نعمت دست نمىیابد: دعایى بخواند و خداوند به سبب آن دعا او را وارد بهشت گرداند،
خداوند به دعایش بلاى دنیا را از او دور کند و یا برادرى یابد که او را در راه خداى
عزوجل سود رساند.
12 . قَالَ عُثَْمانُ بْنُ مَظْعُونٍ
لِلنَّبِىِّ صلىاللهعلیهوآله فَاِنِّى قَدْ هَمَمْتُ بِالسِّیاحَةِ
فَقَالَ: مَهْلاً یَا عُثَْمانُ فَاِنَّ السِّیَاحَةَ فِى أُمَّتِى لَزُومَ الْمَسَاجِدِ
وَ انْتِظَارُ الصَّلاَةِ بَعْدَ الصَّلاةِ... .
عثمان بن مظعون به پیامبر صلىاللهعلیهوآله عرض
مىکند: من تصمیم به سیاحت گرفتهام. حضرت فرمود: آرام باش اى عثمان! سیاحت امت من
در مسجد ماندن و انتظار نماز بعد از نماز کشیدن است.
13 . محمدبن یحیى عن احمد بن محمد
عن الحسین بن سعید و محمد بن خالد عن القاسم بن محمد عن حبیب الخثعمى قال: سَمِعْتُ
أَبَاعَبْدِاللّه علیهالسلام یَقُولُ: عَلَیْکُمْ بِالْوَرَعِ
وَالأجْتِهَادِ وَاشْهَدُوالْجَنَائِزَ وَالْمَرْضَى وَاحْضُرُوا مَعَ قَوْمِکُمْ مَسَاجِدَکُمْ
وَ أَحِبُّو لِلنَّاسِ مَا تُحِبُّونَ لِأَنْفُسِکُمْ أَمَا یَسْتَحیِىالرَّجُلُ مِنْکُمْ
أَن یَعْرِفَ جَارُهُ حَقَّهُ وَ لاَ یَعْرِفَ حَقَّ جَارِهِ.
از امام صادق علیهالسلام شنیدم
که مىفرمود: پرهیزکار باشید و براى تقوا تلاش کنید و در تشییع جنازهها شرکت کنید
و به عیادت بیماران بروید و با دوستان و اقوامتان در مسجد حاضر شوید و آنچه براى خود
دوست دارید براى مردم نیز دوست بدارید. آیا کسى از شما خجالت نمىکشد که همسایهاش
او را بشناسد، اما او حق همسایهاش را نشناسد.
14 . عن أبىسعید الخدرى عن النبى
صلىاللهعلیهوآله قال: کُونُوا فِى الدُّنْیا أَضْیَافا
وَ اتَّخِذُوا الْمَسَاجِدِ بُیُوتا وَ عَودِّوُا قُلُوبَکُم الرِّقَّةً وَ أَکْثِرُوا
مِنَ التَفَکُّرِ وَالْبُکَاءِ مِنْ خَشْیَةِ اللّهِ... .
پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآلهفرمودند:
در دنیا مهمان باشید، مساجد را خانه خود قرار دهید [روشن
است که مقصود این نیست که از مساجد به عنوان محل مسکونى استفاده شود چون درسایر روایات
مثل روایات خواب در مسجد از این عمل نهى شده است، بلکه مقصود این است که مسجدى باشید ]و قلبهایتان را مهربان گردانید و بر تفکّر و گریه از خشیت الهى
بیفزایید.
15 . دعوات الراوندى... قال النَّبِىُّ
صلىاللهعلیهوآله: خِصَالٌ سِتُّ مَا مِنْ مُسلم
یَمُوتُ فِى وَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ اِلاَّ کانَ ضَامِنا عَلَى اللّهِ أَنْ یُدْخِلَهُ
الْجَنَّةَ... و رَجُلٌ تَوَضَّأَ فَأَحْسَنَ الْوُضُوءِ ثُمَّ خَرَجَ اِلَى مَسْجِدٍ
لِلصَّلاَةِ فَاِنْ مَاتَ فى وَجْهِهِ کَانَ ضَامِنا عَلَى اللّهِ.
رسول خدا صلىاللهعلیهوآله فرمودند:
شش خصلت است که هر مسلمانى با یکى از آنها بمیرد، خداوند ضامن است او را وارد بهشت
کند، از جمله مردى که نیکو وضو بگیرد و رهسپار مسجد شود و در همان حال بمیرد خداوند
ضامن اوست.
16 . سمرة بن جندب قال: قال رسول
اللّه صلىاللهعلیهوآله: مَن تَوَضَّأَ ثُمَّ خَرَجَ اِلَى
الْمَسْجِدِ فَقَالَ حِیْنَ یَخْرُجُ مِنْ بَیْتِهِ «بِسْمِ اللّهِ الَّذِى خَلَقَنِى
فَهُوَ یَهْدِینِ» هَدَاهُ اللّهُ اِلَى الصَّوَابِ مِنَ الأَیمَانِ... .
رسول خدا صلىاللهعلیهوآلهفرمود:
هرکس وضو بگیرد و به سوى مسجد خارج شود و در این حال بگوید: به نام خداوندى که مرا
آفرید و اوست که مرا هدایت مىکند خداوند او را به محکمترین و درستترین ایمان هدایت
فرماید.
17 . اخبرنا محمد بن محمد عن أبوالطیب
الحسین بن محمدالتمار عن احمد بن محمد عن العنزى عن على بن الصباح عن أبوالمنذر عن
أبىصالح عن أبىهریرة قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللّهِ صلىاللهعلیهوآله: الْمَسَاجِدُ
سُوقٌ مِنْ أَسْوَاقِ الْآخِرَةِ، قِرَاهَا الْمَغْفِرَةُ وَ تُحْفَتُهَا الْجَنَّةُ.
رسول خدا صلىاللهعلیهوآله فرمودند:
مساجد بازارى از بازارهاى آخرتند که بارشان مغفرت و آمرزش و هدیهشان بهشت است.
18 . حدثنا محمد بن محمد بن عصام
عن محمد بن یعقوب عن على بن محمد بن سلیمان عن اسماعیل بن ابراهیم عن جعفر بن محمد
التمیمى عن الحسین بن علوان عن عمرو بن خالد عن زید بن على قال: سألت أبى سیدالعابدین
علیهالسلام ـ فى حدیث ـ وَالْمَسَاجِدُ بُیُوتُ
اللّهِ فَمَنْ سَعَى اِلَیْهَا فَقَدْ سَعَى اِلَىاللّهِوَ قَصَدَ اِلَیْهِ... .
زید بن على مىگوید: از پدرم امام
سجاد علیهالسلام سؤال کردم ـ در ادامه روایتـ مىفرمایند:
مساجد خانههاى خدا هستند. هر کس به آنها بشتابد به سوى خدا رهسپار گشته است و او را
قصد کرده است.
19 . و من مواعظ المسیح علیهالسلام فى
الانجیل و غیره: وَیْلَکُمْ یا عَبِیدَ الدُّنْیا اتَّخِذُوا مَسَاجِدَ رَبَّکُمْ سُجُونا
لِأَجْسَادِکُمْ وَاجْعَلُوا قُلُوبَکُمْ بُیُوتا لِلْتَّقْوَى وَ لا تَجْعَلُوا قُلُوبَکُمْ
مَأوَىً للِشَّهَواتِ... .
از موعظههاى حضرت مسیح علیهالسلام که
در انجیل و غیر آن نقل شده این است که فرمودند: واى بر شما! اى بندگان دنیا، مساجد
پروردگارتان را زندان تنهایتان قرار دهید و قلبهایتان را خانههاى تقوا و دلهایتان
را کانون شهوات مسازید.
20 . در قسمتى
از ادعیهاى که ائمه علیهالسلام در روز عید قربان مىخواندند آمده
است:
وَ لا تَحُلْ بَیْنِى وَ بَیْنَ
الْمَسَاجِدِ الَّتِى یَذْکُرُ فِیها اسْمَکَ...
.
و میان من و مساجدى که در آنها نام
تو برده مىشود جدایى میفکن.
روایات
اهل سنّت
1 . حدثنا أبوبکر بن ابىشیبة و
زهیر ابنحرب قالا حدثنا یزید بن هارون عن محمد بن مطرف عن زید بن اسلم عن عطاء بن
یسار عن ابىهریرة عن النبى صلىاللهعلیهوآله: مَنْ
غَدَا الَى الْمَسْجِدِ أورَاحَ أَعَدَّ اللّهُ لَهُ فى الْجَنَّةِ نُزُلاً کُلَّما
غَدا أَورَاحَ.
پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآله فرمودند:
هر کس در روز یا شب به مسجد برود خداوند به همان اندازه که روز یا شب به مسجد رفته
است، برایش در بهشت منزلگاه تهیه و آماده مىکند.
2 . حدثنا الحسین بن اسحاق التسترى
عن الحسین بن أبىالسرى العسقلانى عن محمد بن شعیب عن یحیى بن الحارث عن القاسم عن
أبىأمامة قال: قال رسولُ اللّه صلىاللهعلیهوآله: الغُدُّو
والرواحَ الَى الْمَساجِدِ مِن الْجِهادِ فى سَبیلِ اللّهِ.
رسول خدا صلىاللهعلیهوآله فرمودند:
صبح و شام رفتن به مسجد نوعى از جهاد در راه خداست. 3 . حدثنا ابوبکر بن أبىشیبة عن شبابة عن ابن أبىذئب عن المقبرى
عن سعید بن یسار عن أبىهریرة عن النبى صلىاللهعلیهوآله قال:
ما تُوطِّنَ رَجُلٌ مُسْلِمٌ الْمَساجِدَ للِصَّلاةِ وَالذِّکْرِ اِلاّ تبَشْبَشَ اللّهُ
لَهُ کما یَتَبَشْبَشُ أَهْلُ الغائِبِ بِغائِبهِمْ، اذا قَدِمَ عَلَیْهِم.
پیامبر خدا صلىاللهعلیهوآله فرمود:
هیچ مرد مسلمانى مسجد را براى نماز و ذکر خداوند قرار نداد مگر اینکه خداوند از این
عمل او خوشحال شد، همانگونه که اگر مسافرى داشته باشید به هنگام بازگشت او خوشحال
مىشوید.
4 . حدثنا عبدالسلام بن عتیق عن
أبومسهر عن اسماعیل بن عبداللّه یعنى ابنسماعة عنالاوزاعى عن سلیمان بن حبیب عن
أبىامامة الباهلى عن رسول اللّه صلىاللهعلیهوآله قال:
ثَلاثَةٌ کُلُّهُمْ ضامِنُ عَلَىاللّهِ عَزَّوَجَلَّ: رَجُلٌ خَرَجَ غازِیا فى سَبِیْلِ
اللّهِ فَهُو ضَامِنٌ عَلَىاللّهِ حَتَّى یَتَوَفاهُ فَیُدخِلُهُ الْجَنَّة أَو
یَرُدُّهُ بما نالَ من أَجرٍ و غَنِیْمَةٍ و رَجُلٌ راحَ الى المسجد فهو ضامنٌ على
اللّهِ حَتّى یتوفاهُ فَیُدْخِلُهُ الْجنَّة أو یَرُدُّهُ بما نال مِنْ أجرٍ بما نال
من أجرٍ و غَنِیْمَة وَ رَجُلٌ دَخَلَ بَیْتَهُ بِسَلامٍ فَهُو ضامِنٌ عَلَى اللّهِ
عَزَّوَجَلَّ.
رسول خدا صلىاللهعلیهوآلهمىفرماید
سه فرد هستند که خداوند متعال ضامن و کفیل آنهاست؛ اول: مردى که براى جنگ و جهاد در
راه خدا رفته است، خداوند ضامن است تا اینکه بمیرد[شهید
شود ]پس او را داخل بهشت گرداند یا او
را برگرداند به آنچه که از پاداش و غنیمت به دست آورده است. و دوم: مردى که به مسجد
مىرود، خداوند ضامن است تا اینکه بمیرد و خداوند او را داخل بهشت کند یا از مسجد با
پاداش و غنیمت برگردد و سوم: مردى که با سلام کردن وارد خانهاش شود.
. التهذیب، ج 3 ، ص 248 ـ 249 ، ح 1 . اسناد شیخ طوسى به محمد بن على
بن محبوب در صفحه 71 ذکر شده است.
وسائلالشیعة، ج 5 ، ص 197 ، ح 6320 / مستدرکالوسائل، ج 3 ، ص 357 / بحارالأنوار، ج 80 ، ص 351 / شیخ در خصال از پدرش عن سعد عن یعقوب بن
یزید ... نقل مىکند، الخصال، ج 2 ، ص 410 . و در أمالى: عن محمد بن الحسن بن أحمد بن الولید عن محمد بن حسن
الصفّار عن یعقوب بن یزید. ولى در ادامه سند زیاد بن عیسى و أبىالجارود را حذف
مىکند، ص 389 ، ح 16 . و در المحاسن: عنالحسن بن الحسین عن یزید بن هارون عن العلاء بن راشد،
عن سعد بن طریف عن عمیرالمأمون رضیع الحسن بن على علیهالسلام
قال: أتیت الحسین بن على علیهالسلام...
المحاسن، ج 1 ، ص 48 ، ح 66 . در قربالأسناد: عن هارون بن مسلم عن مسعدة بن صدقه عن جعفر بن محمد، عن
أبیه عن الحسن بن على علیهالسلامنحوه. قربالأسناد، ص 33 .
. التهذیب، ج 3 ، ص 255 ، ح 27 . اسناد شیخ به محمد بن احمد بن یحیى در صفحه 73 ذکر
شده است / وسائلالشیعة، ج 5 ، ص 198 ، ح 6321 / بحارالأنوار، ج 80 ، ص 385 / و فى ثوابالأعمال: حدثنى حمزة بن محمدالعلوى عن على بن ابراهیم عن أبیه
عن النوفلى... مثله، ص 27 . و فى الأمالى الصدوق: جعفر بن على بن الحسن بن على بن عبداللّه بن المغیرة
الکوفى عن جدّه الحسن بن على عن جدّه عبداللّه بن المغیرة عن اسماعیل بن مسلم
السکونى... مثله، ص 501 .
. الخصال، ج 2 ، ص 342 ـ 343 ، ح 7 / نظیر این روایت ح 8 همین باب است: و عن المظفّر بن جعفرالعلوى عن جعفر بن محمد
بن مسعود العیاشى عن أبیه عن الحسن بن اشکیب عن محمد بن على عن أبىجمیلة الأسدى
عن أبىبکر الحضرمى عن سلمة بن کهیل رفعه عن ابنعباس قال: قال رسول اللّه صلىاللهعلیهوآله... الخصال، ص 243 ، ح 8 / وسائلالشیعة، ج 5 ، ص 199 ، ح 6323 / بحارالأنوار، ج 26 ، ص 261 و... .
. من لایحضرهالفقیه، ج 1 ، ص 239 ، ح 720 / و در ثوابالأعمال: محمد بن الحسن عن محمد بن الحسن
الصفار عن محمد بن الحسین بن أبىالخطاب عن صفوان بن یحیى عن کلیب الصیداوى عن
أبىعبداللّه علیهالسلامقال... نحوه. ص 26 ـ 27 / ودر علل الشرائع: أبى عن سعد بن عبداللّه عن محمد بن الحسین... مثله. ج 2 ، ص 318 / وسائلالشیعة، ج 1 ، ص 381 ، ح 1007 / بحارالأنوار، ج 81 ، ص 6 .
. ارشاد القلوب، ج 2 ، ص 218 / بحار الأنوار، ج 80 ، ص 362 / وسائل الشیعة، ج 5 ، ص 199 ، ح 6325 / مستدرکالوسائل،
ج 3 ، ص 358 ، ح
3773 / عِدَّةُ الداعى، ص 208 .
. مستدرکالوسائل، ج 3 ، ص 362 ، ح 3786 .
. مستدرکالوسائل، ج 3 ، ص 362 ، ح 3786 / عوالىاللآلى، ج 2 ، ص 32 ، ح 79 / این روایت در کتب اهلسنت با این سند
نقل شده است: حدثنا ابوکریب، عن رشدین بن
سعد عن عمرو بن الحارث عن دراج عن ابىالهیثم عن أبىسعید عن رسول اللّه صلىاللهعلیهوآله ، سنن ابن ماجه، ج 1 ، ص 262 ، ح 802 / السننالکبرى، ج 3 ، ص 66 / کنزالعمال، ج 7 ، ص 651 ، ح 20738 .
. الأمالىالصدوق، ص 551 ، ح 3 / بحارالأنوار، ج 73 ، ص 311 ، ح 1 و ج 76 ، ص 300 ، ح 9 / وسائلالشیعة،
ج 11 ، ص 433 ـ 432
، ح 15184 / من لایحضره الفقیه، ج 2 ، ص 294 ، ح 2498 مرسل نقل مىکند در الأمالىالطوسى با این سند نقل شده است: اخبرنا الشیخ أبوعبداللّه الحسین بن عبیداللّه الغضائرى عن ابىمحمد
هارون بن موسى التلّعکبرى عن محمد بن همام عن على بن الحسین الهمدانى عن
ابوعبداللّه محمد بن خالدالبرقى عن أبىقتادة القمى.
. الأمالىالمفید، ص 44 / مرحوم صدوق در معانىالأخبار با این سند نقل مىکند: حدثنى ابى عن سعد بن عبداللّهعن احمد بن محمد بن خالد عن الهیثم بن
عبداللّه النهدى عن أبیه عن أبىعبداللّه علیهالسلام،
ص 258 / دعائمالاسلام،
ج 1 ، ص 346 ـ 347 /
بحارالأنوار، ج 73 ، ص 314 ، ح 9 / وسائلالشیعة، ج 11 ، ص 436 ، ح 15195 .
. بحارالأنوار، ج 73 ، ص 319 ـ 318 .
. الأمالىالطوسى، ص 47 ـ 46 ، ح 57 / وسائلالشیعة، ج 5 ، ص 193 ، ح 6309 / بحارالأنوار، ج 75 ، ص 195 .
. مشکاهالأنوار، ص 262 / بحارالأنوار، ج 80 ، ص 382 ، ح 53 .
. الکافى، ج 2 ، ص 635 ، ح 3 / وسائلالشیعة، ج 12 ، ص 6 ، ح 15498 .
. اعلامالدین، ص 146 ، و ص 365 / کنزالفوائد، ج 1 ، ص 344 / بحارالأنوار، ج 80 ، ص 351 .
. بحارالأنوار، ج 78 ، ص 265 ، ح 23 .
. عدهالداعى، ص 300 / أعلامالدین، ص 352 / بحارالأنوار، ج 81 ، ص 20 ، ح 6 .
. الأمالىالطوسى، ص 139 ، ح 226 / بحارالأنوار، ج 81 ، ص 4 ، ح 76 .
. عللالشرایع، ج 1 ، ص 132 / الأمالىالصدوق، ص 458 / در من لایحضرهالفقیه به صورت مرسل نقل مىکند، ج 1 ، ص 198 ، ح 603 / بحارالأنوار، ج 3 ، ص 320 ، و ج 18 ، ص 348 .
. تحفالعقول، ص 508 / بحارالأنوار، ج 14 ، ص 312 .
. الاقبال، ص 443 / بحارالأنوار، ج 88 ، ص 80 .
. صحیح مسلم، ج 2 ، ص 132 .
. المعجمالکبیر، ج 8 ، ص 177 ـ 178 / مسندالشامیین، ج 2 ، ص 40 ، ح 879 .
. سنن ابن ماجة، ج 1 ، ص 262 ، ح 800 / کنزالعمال، ج 7 ، ص 649 ، ح 20726 .
. سنن أبىداود، ج 1 ، ص 559 ، ح 2494 .