اینک جهت تبیین میزان استقبال مردم به ویژه جوانان از مسجد، چند نمونه از پیمایش‏هاى انجام گرفته در این مورد را ارائه مى‏نماییم.

                              «سازمان تبلیغات اسلامى، در سال 1376 شمسى در
                         تهران به بررسى مسئله حضور جوانان در مسجد،
                         وضع مساجد موجود از دیدگاه جوانان و نگرش جوانان

                        درباره مسجد پرداخته است. این تحقیق که از نوع تحقیقات
                         توصیفى است، به روش پیمایشى و با استفاده از پرسش‏نامه
                         بر روى یک نمونه ششصد و پنجاه نفرى شامل جوانان 15
                         تا 25 ساله صورت گرفته است. طبق یافته‏هاى این تحقیق،
                         با افزایش سن، و میزان تحصیلات، از میزان حضور در
                         مساجد کاسته شده است... مردان بیش از زنان در مساجد
                         حضور مى‏یابند. (6/66% برابر 61%). در مجموع بیش از
                         40% پاسخ‏گویان به مسجد، نگرشى منفى دارند.
                         و به موازات، افزایش سطح تحصیلات، این نگرش منفى
                         نیز، افزایش مى‏یابد».[1]

    در پژوهشى که در سال 1382 بر روى جوانان استان کرمان انجام گرفت[2] نشان داد که 2/17% از جوانان فاقد هرگونه ارتباط با مسجداند و 69% هم اعلامکردند که با مساجد ارتباط پایین‏ترى دارند و فقط 8/3% در حد بالا داراى ارتباط با مساجد بودند یعنى در طول سال حداقل 731 و حداکثر 1095 بار با مسجد ارتباط داشته‏اند.[3]     براساس پژوهشى، میزان متوسط حضور در مسجد بطور سالانه 730 باراست در حالى میانگین حضور جوانان در مسجد 6/217 بار است!![4]

    صدا و سیماى جمهورى اسلامى ایران، در یک نظرسنجى با عنوان «مسجد پایگاه تحقیق و نوسازى معنوى» در سال 1376 به سنجش نگرش  جوانان تهرانى در باره مسجد، حضور در مسجد و نارسایى‏هایىِ مسجد پرداخته است. این تحقیق توصیفى ـ پیمایشى، با استفاده از پرسش‏نامه برروى 650 تن جوان تهرانى که به عنوان افراد نمونه انتخاب شده‏اند، صورت گرفته است. نتایج این تحقیق حاکى از آن است که 20% آنها به ندرت به مسجد مى‏روند و 35% هیچ‏گاه به مسجد نمى‏روند. این تحقیق نیز مانند پیمایش سال 1376
سازمان تبلیغات اسلامى، نشان مى‏دهد که با افزایش تحصیلات، میزان حضور در مساجد کم بوده و همچنین دختران کمتر از پسران به مسجد مى‏روند.[5]

    این در حالى است که طبق پژوهش ایوان یازبک و آدبرث لومیس، در سال 1983 در باره مساجد آمریکا، که در قالب کتابى تحت عنوان «گسترش ارزش‏هاى اسلامى در ایالات متحده آمریکا» منتشر شد، بین سن و میزان مشارکت مردم در فعالیت‏هاى مسجد رابطه معنادارى دیده مى‏شود. ولى حاصل این پژوهش برخلاف مساجد ایرانى است یعنى جوانان بیشتر از افراد مسن به مسجد مى‏روند. این دو پژوهشگر فعالیت پنج مسجد از سه ناحیه آمریکا شامل نیویورک، میدوست و سواحل شرقى مورد مطالعه قرار دادند.[6]در فصل ششم: «مسجد مجازى و بازیابى کارکردهاى متنوع مساجد» خواهیم گفت که راز موفقیت مساجد خارج کشور در تنوع کارکردها نهفته است.[7]