اینک بهپدیده کاهشاستقبال از مساجدمىپردازیم،حقیقتىکهمقاممعظمرهبرىنیز آن را «مشکل اصحاب» مسجد مىداند:
«اما چه باید کرد که دلها به مسجد گرایش پیدا کند؟
یعنى به حضور در مسجد، ماندن در مسجد و عبادت در
مسجد شوق پیدا کنند. مشکل اصحاب مسجد این است!
البته این فقط مشکل ما نیست در دنیاى غیر اسلام هم این
مشکل مشاهده مىشود، اما آنها راههاى غلطى انتخاب
مىکنند. برنامههایى در مساجد مىگذارند که با طبیعت
مسجد و حقیقت آن در تضاد است. مثلاً در کنار مسجد
سالنهایى مىگذارند که در آن سالنها همان منکراتى انجام
مىگیرد که در کنار کلیسا صورت مىگیرد. حال آنکه کلیسا
موظف به نهى از آن است. لیکن به وسیله خود کلیسا در آن
سالنها، منکراتى صورت مىگیرد. این نقض غرض است.
ما براى مساجد چنین چیزى تحمل نمىکنیم.
اما فعالیتهاى گوناگون، از جمله استفاده از ابزارهاى
تبلیغى، کتابخانههاى مطلوب، از روشهاى هنرى براى تبلیغ
مفاهیم دینى و تولید شوق به عبادت، از جمله مواردى است
که لازم است در باره آن مطالعه شود».[1]
شهید مطهرى قدسسره نیز از این دغدغه چنین سخن مىگوید:
«باید ما با بچههاى خودمان، برنامه مسجد رفتن داشته
باشیم. تا بچههاى ما با مساجد و معابد آشنا شوند. ما خودمان
که از بچگى با مساجد و معابد آشنا بودیم، در این اوضاع
و احوال امروز چهقدر به مسجد مىرویم. که بچههاى ما که
هفت ساله شدهاند به دبستان و بعد به دبیرستان بعد
به دانشگاه رفتهاند، ولى اصلاً پاىشان به مساجد نرسیده
است، بروند... خوب اینها قهرا از مساجد، فرارى
مىشوند».[2]
«تأثیر منفى دین دارى مدرن بر میزان ارتباط با مسجد،
صرفنظر از ماهیت فردگرایانه این نوع از دیندارى از یک
سو، و محدود بودن میزان ارتباط جوانان با مساجد از سوى
دیگر، مؤید این واقعیت است که جو اجتماعى و فرهنگى
حاکم بر مساجد در حال حاضر چندان جوانپسند نیست
و مدرن نیست».[3]
[1] . فرازى از بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با شرکت کنندگان داخلى و خارجى
سومین همایش جهانى مساجد، فروغ مسجد 3، ص 22 .
[2] . مطهرى، مرتضى، گفتارهاى معنوى، ص 100 .
[3] . کردستانى، عباس، مقاله «عوامل مؤثر بر پایین بودن میزان ارتباط جوانان با مساجد در
استان کرمان»، ص 170 .