9 کتاب برای 9 دی

البته شاید این توقع بیجا نباشد اما محدود کردن کتابهای مناسب مطالعه در این روزها به آن دسته از کتب چندان شایسته نیست. فتنه 88 و حماسه 9 دی، قبلی داشت و بعدی. سالها زمینه چینی دشمنان برای میوه گرفتن از چنین موقعیتی چیزی نیست که بتوان انکارش کرد. از سویی دیگر آن فتنه قلب و ذهن مردم را نشانه رفته بود و در جان آنها بدنبال نقطه ضعفی می‌گشت تا بنای فریب را پایه گذاری کند. شناخت بازیگران آن صحنه کمک می کند تا بار دیگر در دام آنها نیفتیم و مروری بر نوع عملیات‌های آنها ما را از اینکه دوباره فریبشان را بخوریم نجات می‌دهد.

از طرفی حماسه نه دی هم بر خاسته از ایمانی بود که در دل مردم مسلمان ایران ریشه دوانده بود. از این رو کتابهای پیشنهادی برای مطالعه در این روزها باید هم نگاهی به آن نقاط ضعف داشته باشد و در صدد رفعشان باشد و هم در جهت تقویت آن ایمان و باورها گام بردارد. و صد البته که در این مسیر نباید از کتابهایی که مستقیما به فتنه 88 می پردازند به سادگی گذشت.

9 کتابی که در زیر معرفی شده اند با این نگاه معرفی شده اند.

نگاه جامعه شناسانه به یک حماسه و یک فتنه

جامعه شناسی‌ 22 خرداد،عنوان کتابی است که تحلیل جامعی را از حوادث، تهدیدها و فرصت‌های قبل و بعد از انتخابات دهم ریاست جمهوری در قالب محتوای جامعه شناسی سیاسی ارائه می دهد. این کتاب در پنج فصل کلی "جامعه شناسی آرای انتخابات دهم ریاست جمهوری"، "تقلب؛ جامعه شناسی یک واقعیت یا یک دروغ"، "رفتارشناسی گروه‌های سیاسی در انتخابات دهم"، "براندازی نرم با استفاده از روش‌های انقلاب فرهنگی" و "بازخوانی مدیریت رهبر معظم انقلاب در انتخابات دهم ریاست جمهوری و حوادث بعد از آن" تنظیم شده است.

پرویز امینی، نویسنده این کتاب، کارشناس ارشد علوم سیاسی از دانشگاه شهید بهشتی، صاحب نظر در مسائل اجتماعی و سیاسی، نویسنده و پژوهشگر و دبیر اسبق اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل است.

فصل نخست کتاب به «جامعه شناسی آرا» توجه کرده است و تلاش شده بارویکرد جامعه شناسی و جامعه شناسی سیاسی، آراء انتخابات در چهاربخش «آراء چهل میلیونی»، «آراء خاموش»، «آراء بیست و چهار میلیونی» و «آراء سیزده میلیونی» بررسی و ارزیابی گردد و در حد امکان به توضیح این آرا پرداخته شده است.

فصل دوم که تحت عنوان «تقلب، جامعه شناسی یک واقعیت یا یک دروغ» نگارش یافته است، تلاش دارد انگاره تقلب را از منظری جامعه‌شناختی مورد توجه قرار دهد که سعی نویسنده براین بوده است که از زاویه دیگری به آن توجه نماید.

«رفتارشناسی گروههای سیاسی» عنوان فصل سوم است که تبیین و تحلیل مواضع و رفتارهای سیاسی جناح¬های سیاسی کشور در انتخابات دهم را مورد واکاوی قرار می دهد.

درفصل چهارم یکی از مهمترین فرضیه‌ها درباره انتخابات و حوادث بعد از آن یعنی «انقلاب رنگی» مورد توجه قرار می گیرد که رویکردی جامعه شناختی و سیاسی به صورت توامان دارد.

«مدیریت رهبری در انتخابات دهم و حوادث بعد از آن» نیز عنوان فصل آخر کتاب است که در ذیل آن به جامعه شناسی فتنه نیز توجه شده است.

در فتنه ها غرق نشویم

امیر المومنین علی علیه‌السلام می‌فرمایند:« ان الفتن اذا اقبلت و اذا ادبرت نبهت....فتنه‌ها در آغاز پیدایش، شبهه و اشتباه پدید می‌آورند. یعنی فتنه شفاف نیست و توأم با شبهه‌ها و ابهام‌هاست و مردم را به اشتباه می‌اندازد. فتنه خود را نشان نمی‌دهد. فتنه‌گران نیز دست خود را رو نمی‌کنند و نمی‌گویند که ما در پی فتنه‌گری هستیم.

اکنون که آنان خود را معرفی نمی‌کنند و به طور معمول، فتنه با اشتباه، جهل، غفلت و تشابه پدید می‌آید، چه کنیم تا فتنه را بهتر بشناسیم و چگونگی فعالیت فتنه‌گران را بدانیم تا بتوانیم در مقابل آن‌ها موضع مناسب گرفته، وظیفه خود را درست انجام دهیم؟ به عبارت ساده، فتنه را چگونه بشناسیم؟ اگر فتنه شناخته شود؛ فتنه‌گر نیز شناخته می‌شود. این کتاب درصدد تبیین دقیق مفهوم فتنه در فرهنگ اسلامی و تحلیل فتنه‌های اجتماعی صدر اسلام است.

واقعا این اتفاقات افتاد؟

روزهای قبل و بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم فرصتی بود تا همه رو بیایند و هر چه در دل دارند بیرون بریزند. در آن روزها دیگر حرکت چراغ خاموش معنا نداشت. از این رو شاید مرور اتفاقات و حوادث آن روزها حتی بدون هیچگونه تحلیل و موشکافی هم بتواند خیلی راهگشا باشد برای شناخت افراد و طیفهای مختلف درگیر در فتنه.

الان که حوادث آن روزها را کنار هم میگذاریم و مرور میکنیم گاهی از تعجب دهانمان باز میماند که واقعا این رفتار از آن افراد سر زده است؟ واقا آن شخصیتها آنطور رفتار کردند؟ ان حرفها را آنها زدند؟ مرور آن حوادث می تواند باعث شود تا رفتار و گفتار بازیگران فتنه در گذر تاریخ فراموش نشود.

برای اینکار میتوان کتاب « روزشمار هشت ماه نبرد مقدس» را ورق زد. این کتاب را امیرحسین ثابتی نوشته و مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر کرده است. این کتاب قطور منبع خوبی است برای مرور حوادث روزهای فتنه بدون دخل و تصرف.

خروش شاعرها

در این میان شاعران متعهد و دغدغه دار انقلاب اسلامی هم نمی توانستند ساکت بنشینند و دم بر نیاورند. اما وبلاگ‌ها و محافل نقلی و جمع و جور ادبی از معدود جاهایی بود که این خروش شاعران در آنها نمود پیدا می‌کرد

چند ماه بعد از حماسه نه دی، علی محمد مودب و کاظم رستمی اشعار بیش از 90 شاعر را جمع آوری و منتشر کردند. در میان این اشعار همه جور شعری پیدا میشد و همینطور همه جور شاعری. از اساتیدی مثل قزوه و اسفندقه گرفته تا شاعرانی که گمنان ماندند و اسمشان بالای شعرهایشان جای نگرفت. به هر حال زمزمه کردن اشعار این کتاب و مزمزه کردن شور و شعور و غیرت و حماسه موجود در آنها خالی از لطف نیست.

روایت‌های تلخ

این کتاب مجموعه‌ای است از روایت‌های تلخ حوادث انتخاباتی 1388 که گروهی از نخبگان سیاسی مدعی روشنفکری در ایران، آن‌را رقم زدند

ما و تجدد!؟

با نگاهی به تاریخ معاصر ایران به این نتیجه خواهیم رسید که جریان‌های سیاسی جاری در تاریخ از عقبه‌ای فکری برخوردارند. با نگاهی عمیق‌تر درخواهیم یافت این جریان‌های فکری هستند که جریانات سیاسی را شکل می‌دهند. جریانات فکری در تقابل با مدرنیته است که تقسیم‌بندی می‌شوند. البته تقسیم‌بندی‌های دیگری نیز وجود دارد اما آنچه که مساله‌محوری را پوشش می‌دهد همین مواجهه ما با تجدد است.

در این کتاب هم جریاناتی بررسی می شوند که دغدغه مدرنیته را دارند و هم جریاناتی که این دغدغه را ندارند. حجت الاسلام خسروپناه دکتراى کلام اسلامى خود را با رتبه اول از مؤسسه امام صادق (علیه‌السلام) اخذ کرده و اکنون ریاست موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران را بعهده دارد و علاوه بر آن در حوزه و دانشگاه نیز تدریس می‌کند.

بصیرتی به بلندای تاریخ

آن چیزی که می‌تواند ما را در مقابل تهاجم فرهنگی و انفعالی که امروز در زمینه فکری دچار آن هستیم فعال کند، «جریان سازی» است. با جریان‌سازی تاریخی و با فعال برخورد کردن در تاریخ می‌توانیم صورت مسئله‌ها را حداقل خودمان ترسیم کنیم.

«بصیرت تاریخی» نام مجموعه‌ای از نوشتارها و گفتارهایی است که محدودۀ زمانی پنج قرن اخیر تاریخ معاصر ایران را در بر می‌گیرد و از عصر صفویه تا انقلاب اسلامی را شامل می‌شود و به نحوی به سنت و تجدد پرداخته و با عبور از تحولات تاریخی، به جنبش‌های اسلامی، ورود غرب به ایران، توجه به نقش مرجعیت و اجتهاد و هویت ملی به خصوص در عهد صفویان و مشروطیت می پردازد و این مقولات فکری مهم را مورد توجه و کانون پژوهش خود قرار داده است. نویسنده این اثر دکترای تخصصی علوم سیاسی (گرایش اندیشه سیاسی) از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دارد و رئیس پژوهشکده فرهنگ، انقلاب و تمدن اسلامی و همچنین رئیس گروه نظریه‌پردازی انقلاب اسلامی است.

این رشته سر دراز دارد

حوادث و اتفاقات قبل و بعد از انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری در ایران، در تاریخ سی ساله نظام جمهوری اسلامی به یقین از حوادث و اتفاقاتی استثنایی و کم نظیر بوده است. برای کشوری که در طول این سه دهه و در شرایط سخت و حتی در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی تقریباً همه ساله یک انتخابات سراسری برگزار کرده و اجازه نداده است حتی یک روز هم وقفه و تأخیری در انجام انتخابات ایجاد شود و عموم آن‌ها به آرامی و بدون ایجاد تنش و برخورد، برگزار شده‌اند. آنچه که در دوران انتخابات دهم ریاست جمهوری صورت گرفت همه را شگفت زده کرد.

این شگفتی‌ها ما را به این نقطه میرساند که آنچه اتفاق افتاد نمی‌توانست حاصل یک حرکت خود جوش، ناگهانی و بدون طراحی قبلی باشد؛ بلکه حاصل یک برنامه‌ریزی دراز مدت، طولانی و نتیجه کار عمیق اتاق‌های فکر و در هم تنیده دشمن بوده است و می‌طلبد که بر اساس این پیش فرض، پژوهشی عمیق و همه جانبه صورت گیرد.

در این کتاب ضمن پرداختن به برنامه‌ریزی‌های دشمن در این جنگ ، فازهای عملیاتی و اجرایی آن را نیز مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. نویسنده این کتاب دانشیار دانشگاه تهران و رییس شورای علمی گروه مطالعات انقلاب اسلامی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است.

اشراف‌زاده‌های شورشی

بررسی حوادث انتخابات سال 88 و پس از آن از جنبه‌هایی چون زمینه‌های ایدئولوژیک، گفتمان و راهبرد جناح‌های مختلف، حوادث سیاسی، اجتماعی و عملکرد نخبه‌گان سیاسی در این میدان؛ قابل اهمیت است. این مهم وقتی خود را روشن‌تر نشان می‌دهد که بر پایه اسناد و استدلات متقن باشد. کتاب شورش اشرافیت بر جمهوریت با در نظر گرفتن آنچه گفته شد در صدد تحلیل انتخابات 88 و حوادث بعد از آن بر آمده است.