بسیاری از مساجد ایرانی هستند که نه تنها از نظر زیبایی و ساختار مورد توجه معماران مختلف از سر تاسر جهان قرارگرفته اند،بلکه از نگاه تاریخی نیز حایز اهمیت بوده اند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی محراب، در محله دردشت اصفهان مسجدی قرار دارد که طبق سنت های معماری ایران به صورت چهارایوانه طراحی شده است. ورودی های مسجد «آقانور» در ضلع شمالی و شرقی مسجد قرار گرفته است که توسط کوچه های اطراف به بازار دردشت و محله ای به همین نام مربوط می شود.
بانی مسجد «نورالدین محمد اصفهانی» از افراد خیر و نیکوکار است که ساختمان مسجد را در زمان سلطنت شاه عباس اول شروع کرده است اما در اولین سال سلطنت شاه صفی به اتمام رسیده است.
اشعار فارسی در ایوان شرقی مسجد آقا نور
در داخل ایوان شرقی مسجد آقا نور در یک حاشیه کاشیکاری بر متن زرد رنگ ، در ده لوحه بخط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی خشت لاجوردی رنگ اشعار زیر نوشته شده است :
صاحب خلق و فیض آقا نور که چو خورشید مهربان علمست
مسجدی ساخت در کومکی که بگیتی یگانه حرمست
اینچنین مسجدی که خاک درش غیرت افزای جنت و ارمست
سال تاریخ آن خرد گفتا مصرع آخرین این رقمست
معبد اهل اصفهان چون شد مسجد نور کعبه عجم است
نمایی از مسجد «آقانور»
کتیبه سر در مسجد که به خط «محمدرضا امامی» و تاریخ 1039 هجری قمری است بیانگر همین مطلب است. کتیبه ای که در ایوان جنوبی مسجد وجود دارد به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی لاجوردی مورخ به سال 1285 هجری زمان محمدشاه قاجار است.
خطاط این کتیبه محمدباقر شیرازی است در اشکال مربع شکلی که در داخل این ایوان وجود دارد با خطوط بنایی ساده لاجوردی بر زمینه آجری و خط بنایی حنایی بر زمینه فیروزه ای، آیات قرآنی نوشته شده است. در ایوان شرقی مسجد نیز با خط نستعلیق به رنگ زرد بر زمینه کاشی خشت لاجوردی اشعاری نوشته شده است.
مصراع آخر اشعار ماده تاریخی است که سال 1034 را نشان می دهد، یکی از نفایس مسجد «آقانور» شبستان زیبا و جالب آن است. نور این شبستان به وسیله قطعاتی از سنگ مرمر شفاف تامین می شود ستون های شبستان مسجد نیز بسیار جالب توجه هستند. بر طرفین محراب این شبستان با خط بنایی مشکی ساده بر زمینه زرد عبارات مذهبی نوشته شده است، سر در خارجی این شبستان نیز با کشی گره و خطوط بنایی تزیین شده است.
سردر شمالی مسجد آقانور کتیبه ای دارد که به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی خشت لاجوردی به وسیله «محمدباقر شیرازی» کتابت شده است. مضمون این کتیبه آیات قرآن مجید است.
مسجد «رحیم خان» اصفهان
یکی از بناهای جالب و نفیس اصفهان مسجد «رحیم خان» است. ساختمان این اثر جالب در سال 1290هجری قمری شروع شد و در سال 1304هجری قمری به پایان رسید. شیوه معماری و خطوط و تزئینات مسجد «رحیم خان»شباهت بسیاری با مسجد «سید» دارد. «تیبه» سردر شرقی مسجد «رحیم خان» به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی خشت لاجوردی است که در سال 1301 کتابت شده و در آن به نام ناصرالدین شاه و ظل السلطان و محمدرحیم خان و برادران او محمدکریم خان و محمدحسین خان اشاره شده است.
در ایوان جنوبی مسجد قسمت نمای خارجی کتیبه ای است که با خط ثلث سفید بر زمینه کاشی خشت لاجوردی آیات قرآن کریم نوشته شده است. خطاط این کتیبه «محمدباقر شیرازی» و تاریخ آن 1304هجری قمری است.
بر طرفین همین ایوان اشعاری با خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی خشت لاجوردی نوشته شده که در طی آن معمار مسجد به نام استاد «آقاجویی» و نویسنده آن به نام حسن خان معرفی شده است.
تاریخ این کتیبه نیز 1304 هجری قمری است. مسجد «رحیم خان» سنگاب نفیس و یکپارچه ای دارد که با خط نستعلیق برجسته اشعاری با تاریخ 0299 هجری قمری بر آن نوشته شده است. مسجد رحیم خان سنگاب نفیس و یکپارچه ای دارد که با خط نستعلیق برجسته اشعاری با تاریخ 1299هجری قمری بر آن نوشته شده است.